Trả lời:

Mỡ máu là các chất béo trong máu bao gồm cholesterol và triglyceride. Các chỉ số này tăng hoặc giảm bất thường được gọi là rối loạn lipid máu hay rối loạn mỡ máu. Những thành phần như cholesterol xấu và triglyceride nếu tăng cao bất thường sẽ âm thầm tích tụ trên thành mạch máu, lâu dần hình thành mảng xơ vữa, thu hẹp lòng mạch, cản trở lưu thông máu. Ngược lại, cholesterol tốt đóng vai trò bảo vệ, vận chuyển bớt cholesterol dư thừa từ máu về gan để xử lý, hạn chế sự tích tụ của mỡ xấu trong lòng mạch.

Nhóm dễ bị rối loạn mỡ máu là người ít vận động, thường xuyên ăn nhiều đồ chiên rán, mỡ động vật, uống nhiều rượu bia, thức khuya và chịu căng thẳng kéo dài. Người có yếu tố di truyền, béo bụng, tuổi cao hoặc mắc các bệnh nền cũng thuộc nhóm nguy cơ cao.

Để phòng mỡ máu, cách tốt nhất là nên thay đổi thói quen ăn uống, tập luyện, cụ thể như sau:

- Ăn nhiều rau, trái cây tươi, các loại ngũ cốc nguyên cám như bánh mì đen, gạo thô. Ngoài ra, ăn thịt nạc hoặc thịt gia cầm không da, cá béo (nhiều dầu), ăn ít nhất 2 lần/tuần.

- Ăn thực phẩm giàu axit béo omega-3 như cá hồi, cá thu, cá trích, quả óc chó và hạt hạnh nhân. Axit béo omega-3 không làm ảnh hưởng đến chỉ số cholesterol LDL nhưng chúng đem lại những lợi ích tốt cho sức khỏe tim mạch, bao gồm giảm huyết áp.

Các loại cá thu, cá hồi giàu axit béo omega 3, tốt cho sức khỏe. Ảnh: Bùi Thủy

- Tập thể dục thường xuyên và tăng cường hoạt động thể chất, lý do bởi hoạt động thể chất vừa phải có thể giúp tăng lượng cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL), còn được gọi là cholesterol tốt. Tốt nhất nên tập thể dục ít nhất 30 phút/lần và năm lần một tuần, hoặc tập aerobic trong 20 phút/lần và ba lần một tuần.

- Giảm cân: Việc vượt quá cân nặng cũng đã làm tăng chỉ số cholesterol, do vậy việc giảm cân là cần thiết với người thừa cân, béo phì. Khi giảm cân tốt nhất có sự tư vấn của bác sĩ.

- Nên hạn chế ăn mỡ động vật, thịt động vật chưa lọc mỡ; Sữa béo (nguyên kem); Thịt vịt và ngỗng béo (nuôi công nghiệp); Bánh làm từ lòng đỏ trứng và mỡ bão hòa.

- Không hoặc hạn chế ăn phủ tạng động vật (gan, thận, óc, lá lách). Các loại đồ ăn chế biến sẵn nhiều chất béo xúc xích, thịt nguội; Dầu thực vật nhiều chất béo bão hòa như dầu dừa, dầu cọ, dầu hạnh nhân; bơ thực vật; đồ ăn chiên rán sẵn, đồ ăn nhanh (bao gồm cả mì ăn liền).

- Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.

Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh

Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam