Hôm 2/8, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm, cho biết các bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc ciguatera. Đây là tình trạng ngộ độc do ăn phải các loài cá rạn san hô tích lũy ciguatoxin, một độc tố thần kinh cực mạnh.
Trường hợp đầu tiên là gia đình 4 người ở Hải Phòng, gồm vợ chồng và hai con 16 và 19 tuổi. Sau khi ăn món cá hồng đặt sẵn từ 1,5 đến 4 giờ, cả nhà cùng có triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và đau cơ toàn thân. Người vợ và con gái còn bị thêm rối loạn cảm giác.
"Tôi cảm thấy đôi bàn tay bỏng rát như điện giật mỗi khi chạm vào nước lạnh, cơ thể yếu mỏi không đi lại được", người vợ chia sẻ. Khi nhập viện ngày 26/7, cả 4 bệnh nhân đều có nhịp tim chậm. Hiện sức khỏe của họ đã cải thiện và sắp được xuất viện.
Trước đó hai ngày, một gia đình 4 người khác cũng nhập viện với chẩn đoán tương tự sau chuyến du lịch tại biển Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Bữa tối của họ gồm cá chình, tôm và hàu. Vài giờ sau, họ bắt đầu bị tê bì vùng lưỡi, miệng, đau nhức cơ khớp và mỏi toàn thân. Sau một ngày điều trị tích cực, cả 4 bệnh nhân đã ổn định hoàn toàn và được ra viện.
Bác sĩ Nguyên cảnh báo ngộ độc ciguatera là một nguy cơ an toàn thực phẩm thường gặp hơn cả ngộ độc cá nóc nhưng lại ít được chú ý. Độc tố này bắt nguồn từ một loại vi tảo, theo chuỗi thức ăn tích tụ trong các loài cá lớn sống ở rạn san hô như cá nhồng, cá mú, cá hồng, cá chình.
"Điều nguy hiểm là ciguatoxin không màu, không mùi, không vị và không bị phá hủy bởi bất kỳ phương pháp chế biến nào, kể cả nấu chín hay đông lạnh", bác sĩ Nguyên nói, thêm rằng một con cá nhiễm độc trông vẫn hoàn toàn bình thường.
Các triệu chứng ngộ độc thường xuất hiện sau ăn từ vài giờ đến một ngày, khởi đầu bằng các vấn đề tiêu hóa rồi lan đến các triệu chứng thần kinh như tê, ngứa ran quanh miệng. Dấu hiệu đặc trưng nhất là rối loạn cảm giác nóng - lạnh, ví dụ chạm vào nước lạnh có cảm giác đau buốt như điện giật. Ngộ độc có thể gây nhịp tim chậm, tụt huyết áp, nguy hiểm đến tính mạng, trong khi các di chứng thần kinh có thể kéo dài dai dẳng nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.
Hiện chưa có thuốc giải độc đặc hiệu, việc điều trị chủ yếu tập trung vào giải quyết triệu chứng. Bác sĩ Nguyên khuyến cáo biện pháp phòng ngừa là quan trọng nhất. Người dân không nên ăn nhiều và tránh ăn nội tạng của các loại cá rạn san hô có nguy cơ cao. Khi có dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Lê Nga