"May mắn tôi không phải xin tinh trùng để có con", anh Thắng nói hôm 27/5, cho hay vợ đang mang bầu 12 tuần, thai kỳ khỏe mạnh.

Chị Huệ, 34 tuổi, sức khỏe bình thường, song anh Thắng được chẩn đoán vô sinh không có tinh trùng trong tinh dịch, do biến chứng bệnh quai bị từ thời niên thiếu. Năm 2023, anh thực hiện hai cuộc mổ thám sát tinh hoàn tìm tinh trùng tại hai bệnh viện đều không thành công. Tài chính cạn kiệt, sức khỏe giảm sút, anh Thắng định bỏ cuộc, ngỏ ý xin tinh trùng hiến tặng để có con nhưng chị Hằng động viên chồng thử lần cuối.

Năm ngoái, họ đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, dự tính nếu thất bại sẽ chấp nhận xin tinh trùng. ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng đơn vị Nam học, chẩn đoán anh Thắng bị vô tinh không bế tắc kèm bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh hai bên. Anh cần phẫu thuật điều trị dứt điểm giãn tĩnh mạch thừng tinh, sau đó mới áp dụng phương pháp hỗ trợ sinh sản.

Ca mổ giãn tĩnh mạch thừng tinh thành công, cải thiện máu nuôi dưỡng tinh hoàn. Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ ghi nhận hai tinh trùng bất động cho thấy tinh hoàn có dấu hiệu sinh tinh. Song xét nghiệm thêm hàng tháng sau đó không thấy tiến triển. Anh Thắng gần như cạn kiệt tinh trùng trong tinh dịch, tinh hoàn teo, khả năng sản xuất testosterone và sinh tinh suy giảm nặng.

Chị Huệ đã lớn tuổi, dự trữ buồng trứng có thể suy giảm nếu chờ đợi chồng tích lũy tinh trùng tự nhiên nên bác sĩ Huy quyết định thực hiện micro-TESE lần nữa cho anh Thắng. Tuy nhiên theo bác sĩ Huy, hai cuộc mổ thất bại trước có thể khiến mô tinh hoàn bị xơ hóa, thay đổi cấu trúc, gây khó khăn hơn cho việc bóc tách, nhận diện các ống sinh tinh tiềm năng trong lần mổ này, đồng thời có nguy cơ tổn thương thêm các tế bào Leydig sản xuất testosterone.

Anh Thắng được bác sĩ Huy (ngoài cùng bên phải) thực hiện vi phẫu micro-TESE tìm tinh trùng. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Dưới sự hỗ trợ của kính hiển vi phóng đại 40 lần, bác sĩ Huy quan sát toàn bộ mô tinh hoàn, tìm kiếm các ống sinh tinh tiềm năng. Sau 150 phút phẫu thuật, 38 mẫu mô nhỏ được cẩn trọng lấy ra, chuyển vào phòng lab.

Ban đầu, thạc sĩ Nguyễn Huyền Minh Thụy, Trưởng lab IVF Tâm Anh Quận 8, cùng các chuyên viên phôi học chỉ tìm thấy 1-2 tinh trùng di động trong mỗi mẫu. Họ mất hơn 180 phút dùng kính hiển vi đảo ngược với độ phóng đại trên 200 lần để truy tìm và phân lập từng tinh binh. Kết quả thu đủ số lượng tinh trùng để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI), đồng thời trữ đông cho một chu kỳ IVF trong tương lai. Ca mổ thành công, anh Thắng được bảo tồn chức năng tinh hoàn.

Từ 11 trứng của chị Huệ, chuyên viên lab nuôi cấy thành công 9 phôi ngày 3 và 7 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Một phôi tốt nhất được chuyển vào tử cung người vợ và đậu thai, giúp họ có con của chính mình.

Thạc sĩ Minh Thụy sử dụng kính hiển vi đảo ngược tìm tinh trùng cho anh Thắng. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Vô tinh không bế tắc là tình trạng tinh hoàn không sản xuất đủ tinh trùng để xuất hiện trong tinh dịch, hoặc hoàn toàn không sản xuất tinh trùng. Nguyên nhân có thể do di truyền (hội chứng Klinefelter, mất đoạn nhiễm sắc thể Y), rối loạn nội tiết, hoặc tổn thương tinh hoàn mắc phải (như biến chứng quai bị, hóa xạ trị, chấn thương). Theo bác sĩ Huy, đây được xem là dạng vô sinh nam nặng, tìm tinh trùng vô cùng khó khăn.

Hiện kỹ thuật vi phẫu micro-TESE được xem là "tiêu chuẩn vàng" trong tìm kiếm tinh trùng cho bệnh nhân vô tinh không tắc nghẽn. Phương pháp này có tỷ lệ tìm thấy tinh trùng cao, hạn chế tổn thương mô, bảo tồn chức năng sản xuất testosterone, giảm nguy cơ suy sinh dục sau mổ, đặc biệt với trường hợp mổ thất bại nhiều lần. Bác sĩ Huy khuyên nam giới mắc tình trạng này nên chọn các đơn vị hỗ trợ sinh sản uy tín, có thể giải quyết đồng thời các bệnh lý nam khoa, bệnh lý gây vô sinh để nâng cao hiệu quả điều trị.

Đình Lâm

*Tên người bệnh đã được thay đổi