Bác sĩ CKI Đào Thị Yến Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết chỉ số axit uric trong máu thường dao động 2,5-7,0 mg/dL ở nam và 1,5-6,0 mg/dL ở nữ. Khi vượt ngưỡng này, axit uric có thể kết tinh thành muối urat, lắng đọng tại các khớp xương, gây viêm và trở thành yếu tố chính kích hoạt bệnh gout. Để kiểm soát tình trạng này, lựa chọn thực phẩm phù hợp đóng vai trò then chốt.

Axit uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa nucleotide purine, xuất phát từ thực phẩm (nguồn ngoại sinh) và quá trình sản sinh trong cơ thể (nội sinh). Thận đảm nhận vai trò lọc và thải axit uric qua nước tiểu. Ăn quá nhiều thực phẩm giàu nhân purin hoặc chức năng thận suy giảm, nồng độ axit uric tăng cao.

Theo bác sĩ Yến Thủy, với người bệnh gout, nguyên tắc dinh dưỡng đầu tiên là giảm món ăn giàu purine. Các loại thực phẩm cần hạn chế bao gồm thịt đỏ (bò, heo), cá, hải sản (tôm, cua), trứng, đậu hũ, nội tạng như gan, tim, cật. Trong giai đoạn viêm khớp cấp tính, người bệnh nên tạm ngưng hoàn toàn chất đạm, chỉ sử dụng sữa, tinh bột, rau củ quả để giảm áp lực cho cơ thể. Khi triệu chứng giảm, chất đạm được bổ sung dần với liều lượng nhỏ. Bia rượu là yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng viêm cần được loại bỏ.

Bác sĩ kiểm tra tình trạng sức khỏe và tư vấn dinh dưỡng cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Người bệnh nên tăng cường các thực phẩm giàu dinh dưỡng và có lợi cho sức khỏe khớp. Các loại trái cây và rau củ như kiwi, ổi, chanh, cà chua, ớt chuông hay rau lá xanh có hàm lượng vitamin C cao, giúp phân hủy axit uric tự nhiên. Cà phê chứa polyphenol (như axit chlorogenic) và caffein có khả năng ức chế enzyme xanthine oxida (yếu tố chuyển hóa purin thành axit uric), có tính lợi tiểu, hỗ trợ quá trình bài tiết hiệu quả.

Rau cần tây, chứa luteolin - hợp chất chống oxy hóa và kháng viêm mạnh mẽ, giảm đau khớp mà còn góp phần kiểm soát sản sinh axit uric. Khoai tây, giàu kali và chất xơ, hỗ trợ trung hòa axit uric dư thừa và hạn chế hấp thụ purine trong ruột. Bí ngô, với vitamin C, beta-carotene, lutein mang lại khả năng giảm viêm và cải thiện tình trạng khớp do gout. Các loại đậu như đậu lăng, đậu Hà Lan là nguồn đạm thay thế an toàn, duy trì sức khỏe mà không làm tăng nguy cơ tích tụ axit uric.

Bác sĩ Yến Thủy khuyên người bệnh gout duy trì uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày kết hợp ăn uống khoa học. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng để xây dựng thực đơn cá nhân hóa, đồng thời theo dõi định kỳ nhằm điều chỉnh kịp thời. Bổ sung tinh chất thiên nhiên như Collagen type 2 không biến tính, Eggshell Membrane và Turmeric root có thể làm chậm quá trình thoái hóa, tăng độ bền, dẻo dai cho xương khớp. Giảm nguy cơ tích tụ axit uric trong khớp có thể bảo vệ sức khỏe xương khớp, phòng bệnh gout.

Phương Phạm