Nam sinh đang học năm cuối tại một trường đại học ở Hà Nội. Để đối phó với áp lực học tập, anh thường xuyên sử dụng nước tăng lực, đôi khi uống thêm thuốc giảm đau để duy trì sự tỉnh táo khi học đêm. Dù đã xuất hiện các dấu hiệu mệt mỏi và tiểu ít, chàng trai vẫn chủ quan không đi khám.
Chỉ khi tình trạng trở nên nghiêm trọng với các triệu chứng phù chân, nôn liên tục, kiệt sức, bạn cùng phòng mới đưa anh đến Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu. Tại đây, bác sĩ Dương Minh Tuấn, Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, xác định chức năng thận của bệnh nhân chỉ còn dưới 20%.
Theo bác sĩ Tuấn, thói quen sinh hoạt thiếu khoa học, đặc biệt là việc lạm dụng nước tăng lực, đã gây tổn thương nghiêm trọng đến thận. Hiện bệnh nhân được điều trị tích cực, nhưng chức năng thận khó có thể phục hồi như ban đầu.
Việt Nam hiện có khoảng 8,7 triệu người mắc bệnh thận mạn tính, chiếm 12,8% dân số trưởng thành. Đáng lo ngại, tỷ lệ người trẻ dưới 40 tuổi mắc bệnh đang tăng nhanh. Tại các trung tâm thận nhân tạo lớn như Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân trẻ chiếm 20-30% số ca chạy thận định kỳ.
Suy thận đặc biệt nguy hiểm vì không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Nhiều người trẻ khỏe mạnh chỉ phát hiện bệnh tình cờ khi kiểm tra sức khỏe tổng quát. Khi xuất hiện các dấu hiệu như phù, tiểu ít, buồn nôn và mệt mỏi, thận đã bị tổn thương nghiêm trọng. Lúc này, việc điều trị chỉ còn là duy trì chức năng thận còn lại mà không thể phục hồi hoàn toàn.
Ngoài các bệnh lý thận, tăng huyết áp và đái tháo đường, lối sống thiếu lành mạnh cũng là nguyên nhân gây suy thận. Ăn nhiều muối, uống ít nước, lạm dụng đồ uống có ga, nhịn tiểu, thiếu ngủ và căng thẳng kéo dài đều gây hại cho thận.
Bệnh nhân suy thận mạn phải chạy thận nhân tạo ba lần mỗi tuần, mỗi lần kéo dài 4-5 giờ. Chi phí điều trị hàng năm rất lớn, chưa kể tác động tiêu cực đến công việc, tinh thần và khả năng sinh sản. Nhiều bệnh nhân trẻ rơi vào trầm cảm do cảm giác bất lực và tương lai bất định.
Để phòng ngừa, bác sĩ Tuấn khuyến cáo mọi người nên có chế độ ăn uống lành mạnh, giảm muối, uống đủ nước, vận động thường xuyên, không nhịn tiểu và ngủ đủ giấc. Người có bệnh nền như tiểu đường hoặc cao huyết áp cần tuân thủ phác đồ điều trị, tái khám đúng hẹn.
Đặc biệt, không nên tự ý sử dụng thuốc, kể cả thuốc từ thảo dược, nếu không có tư vấn của chuyên gia. Mọi người nên khám sức khỏe định kỳ ít nhất mỗi năm một lần, tốt nhất là 6 tháng/lần, để kiểm tra chức năng thận.
Thúy Quỳnh