Ung thư gan phổ biến tại Việt Nam, đứng thứ ba về tỷ lệ mắc và tử vong, theo thống kê của Globocan năm 2022. Thạc sĩ, bác sĩ Lưu Thảo Ngọc, khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chỉ ra 4 thói quen có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

Sử dụng thực phẩm mốc

Các loại ngũ cốc như lạc, đậu, ngô, gạo khi bị mốc có thể sinh ra aflatoxin - chất độc được xếp vào nhóm các chất gây ung thư, trong đó có ung thư gan. Bác sĩ Ngọc giải thích aflatoxin không bị phá hủy khi nấu nướng ở nhiệt độ thông thường. Ăn thực phẩm mốc chứa chất này làm tăng nguy cơ xơ gan, ung thư gan. Các gia đình nên lưu ý bảo quản ngũ cốc, hạt ở nơi khô ráo, thoáng mát, không dùng sản phẩm có mùi lạ, thay đổi màu sắc bất thường.

Uống rượu bia thường xuyên

Rượu là tác nhân hàng đầu dẫn đến viêm gan do rượu, gan nhiễm mỡ, xơ gan. Rượu khi vào cơ thể được gan phân giải, tạo ra acetaldehyde - chất độc có thể làm tổn thương DNA của tế bào gan. Uống rượu bia thường xuyên tác động tiêu cực đến các tế bào gan, khiến cơ quan này không kịp tái tạo, dần chuyển sang xơ gan và ung thư gan. Bác sĩ Ngọc khuyên mọi người nên hạn chế tối đa rượu bia, người mắc bệnh nền viêm gan virus B, C hay xơ gan không uống rượu.

Dùng dầu chiên lại nhiều lần

Dầu chiên đi chiên lại nhiều lần tạo ra acrolein, hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs) và aldehyde. Đây là những chất có thể gây đột biến tế bào, tăng nguy cơ ung thư, trong đó có ung thư gan. Gan là cơ quan chuyển hóa các chất này, lâu dài dễ bị tổn thương. Gia đình chỉ nên dùng dầu tối đa hai lần, không tái sử dụng dầu chiên, hạn chế đồ rán, nướng, chuyển sang hấp, luộc hoặc áp chảo ít dầu để bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa ung thư.

Sử dụng dầu chiên lại nhiều lần gây hại cho sức khỏe. Ảnh: Bùi Thủy

Lạm dụng thuốc, thực phẩm chức năng

Lạm dụng thuốc giảm đau, hạ sốt, kháng sinh, thuốc nam hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc lâu ngày có thể gây viêm gan do thuốc, suy gan hoặc thúc đẩy quá trình ung thư hóa. Người bệnh nên dùng thuốc theo đơn bác sĩ, không tự ý dùng thuốc trôi nổi, không rõ thành phần.

Ung thư gan thường diễn tiến âm thầm, khi phát hiện đã ở giai đoạn muộn. Bác sĩ Ngọc khuyên mỗi người nên tiêm vaccine ngừa viêm gan virus B, tầm soát sức khỏe định kỳ nếu thuộc nhóm người có nguy cơ như viêm gan virus B, C, xơ gan, tiền sử gia đình để góp phần phòng ung thư gan.

Hoài Phạm