Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, Hội Da liễu Việt Nam, cho biết rụng tóc mảng (Alopecia areata) là một bệnh lý miễn dịch, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào chính các nang tóc khỏe mạnh. Tình trạng này khiến tóc rụng đột ngột thành từng mảng nhỏ có hình tròn hoặc bầu dục, xuất hiện rải rác ở da đầu hoặc những vùng khác trên cơ thể.

Tình trạng này không phải nấm da đầu hay thiếu chất như nhiều người vẫn nghĩ. Đây là bệnh tự miễn, khi nang tóc bị tấn công sẽ viêm âm thầm, teo nhỏ và lâu dần mất khả năng mọc lại.

Một số yếu tố dễ khởi phát bệnh bao gồm căng thẳng kéo dài, yếu tố di truyền, nhiễm virus, thay đổi nội tiết tố hoặc rối loạn miễn dịch. Diễn tiến bệnh thường âm thầm nhưng dai dẳng, nếu không can thiệp sớm sẽ để lại hậu quả khó phục hồi.

Không ít bệnh nhân đã bỏ qua giai đoạn phát hiện sớm, chủ quan không điều trị đúng và kịp thời, tự bôi thuốc hoặc sử dụng các mẹo truyền miệng mà không có sự tư vấn chuyên môn. Kết quả là nang tóc bị tổn thương nặng, dẫn đến rụng lan rộng toàn bộ da đầu (Alopecia totalis), thậm chí rụng toàn bộ lông tóc toàn thân (Alopecia universalis), không còn khả năng phục hồi. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn gây ra những tổn thương tâm lý kéo dài, đặc biệt ở người trẻ.

Bác sĩ từng tiếp nhận trường hợp bé trai 10 tuổi bị rụng tóc từng mảng phía sau đầu. Gia đình vì lo lắng đã thử bôi các loại thuốc dân gian theo lời khuyên của người quen. Sau vài tuần, mảng rụng không những không cải thiện mà còn lan rộng khiến bé thường xuyên đội mũ, thu mình và né tránh bạn bè vì mặc cảm.

Một trường hợp khác là người đàn ông ngoài 40 tuổi, đến khám với tâm lý hoang mang, tự ti khi bị rụng tóc toàn bộ da đầu. Anh cho biết ban đầu tóc rụng từng mảng nhỏ ở sau tai, bệnh nhân chủ quan, tự ra hiệu thuốc mua kem bôi, sau đó tiếp tục tự điều trị bằng các sản phẩm không rõ nguồn gốc và không có chỉ định chuyên môn. Ba tháng sau, tóc rụng ngày càng nhiều khiến da đầu trắng hếu, người bệnh stress, sống thu mình và suy nghĩ tiêu cực.

Chớ nên coi thường khi tóc rụng từng mảng nhỏ. Ảnh minh họa: Shutterstock

Khi bị rụng tóc mảng, việc đầu tiên là xác định chính xác tình trạng nang tóc còn hoạt động hay đã bị teo. Sau khi đánh giá bằng thiết bị soi chuyên dụng, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, thường kết hợp nhiều phương pháp.

Thuốc bôi có thể là các sản phẩm điều hòa miễn dịch tại chỗ, trong đó corticoid được sử dụng thận trọng và có kiểm soát để tránh tác dụng phụ. Trong các trường hợp nặng, bệnh nhân cần thuốc uống hỗ trợ miễn dịch và các liệu pháp bổ trợ như laser lạnh hoặc ánh sáng sinh học được áp dụng để tăng tuần hoàn máu, kích thích nang tóc hồi phục. Đồng thời, việc tư vấn tâm lý được đưa vào như một phần quan trọng của quá trình điều trị, nhất là với những bệnh nhân có biểu hiện mặc cảm hoặc lo âu kéo dài.

Thời gian phục hồi có thể dao động từ hai đến sáu tháng, tùy vào cơ địa và mức độ tổn thương của từng bệnh nhân.

Rụng tóc từng mảng, dù chỉ là một chấm nhỏ, cũng không nên xem nhẹ. Việc điều trị càng sớm, cơ hội phục hồi càng cao. Tuyệt đối không tự ý bôi thuốc hay tin vào các mẹo lan truyền trên mạng. Bác sĩ khuyến cáo khi cơ thể phát tín hiệu bất thường, hãy quan sát và đến viện thăm khám kịp thời.

Thúy Quỳnh