Đau đầu được chia làm hai nhóm chính nguyên phát và thứ phát. Đau đầu nguyên phát không bắt nguồn từ tổn thương cụ thể trong não hay hệ thống mạch máu, thường gặp dưới dạng đau nửa đầu (migraine), đau đầu do căng thẳng hoặc đau theo chu kỳ. Trong khi đó, đau đầu thứ phát thường là triệu chứng của bệnh viêm xoang, chấn thương đầu, nhiễm trùng, tăng huyết áp, phình mạch não, u não hoặc đột quỵ.

BS.CKI Nguyễn Hữu Khánh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nếu đau đầu vào chiều tối xảy ra liên tục, người bệnh không nên xem nhẹ vì có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Căng thẳng kéo dài, rối loạn giấc ngủ, làm việc nhiều giờ liên tục trước màn hình máy tính có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh thực vật, gây co thắt mạch máu não, dẫn đến cảm giác đau âm ỉ vùng đầu, đôi khi kèm theo chóng mặt, choáng váng hoặc mất thăng bằng nhẹ.

Người bệnh điều trị đau đầu bằng phương pháp kích thích từ trường xuyên sọ. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Cơn đau vào ban đêm cũng có thể xuất phát từ rối loạn tiền đình - tình trạng hệ thống giữ thăng bằng của cơ thể bị suy yếu. Thay đổi tư thế đột ngột, thiểu năng tuần hoàn não hoặc mệt mỏi sau một ngày làm việc cũng có thể kích hoạt cảm giác xây xẩm, choáng váng. Hiện tượng này thường xảy ra vào chiều tối, khi ánh sáng môi trường thay đổi và hệ thần kinh nhạy cảm hơn.

Đây cũng có thể là dấu hiệu của đau nửa đầu (migraine), một dạng rối loạn thần kinh phổ biến. Đặc trưng của migraine là cảm giác nhói một bên đầu, cường độ từ vừa đến nặng, đôi khi đi kèm buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh. Cơn đau thường xuất hiện vào cuối ngày do thay đổi thời tiết hoặc áp lực cảm xúc kéo dài.

Chế độ ăn uống thiếu chất, bỏ bữa, lạm dụng cà phê, rượu bia cũng ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh. Theo bác sĩ Kháng, thiếu hụt các vi chất như vitamin B12, magie hay omega-3 làm giảm khả năng điều hòa mạch máu, dẫn truyền thần kinh, dẫn đến đau đầu và chóng mặt.

Để cải thiện đau đầu vào chiều tối, bác sĩ khuyên người bệnh nên xây dựng lối sống khoa học, cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi, ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, tập thể dục đều đặn, ăn uống điều độ. Bổ sung thực phẩm giàu omega-3, vitamin nhóm B, các dưỡng chất thiên nhiên từ blueberry (việt quất), ginkgo biloba (bạch quả) có tác dụng chống gốc tự do, ngăn ngừa tác hại của gốc tự do - nguyên nhân gây ra đau đầu, mất ngủ.

Người bệnh nên tránh để cơ thể quá mệt mỏi vào cuối ngày, có thời gian thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý để giảm áp lực cho não bộ. Bác sĩ Khánh khuyến cáo không nên chủ quan nếu đau đầu kéo dài, cường độ ngày càng tăng hoặc đi kèm những dấu hiệu bất thường như nôn ói, tê yếu tay chân, rối loạn thị giác, mất thăng bằng rõ rệt, nói ngọng hoặc ngất xỉu.

Người có các triệu chứng trên nên đến khám tại các cơ sở y tế có chuyên khoa Thần kinh để được chẩn đoán chính xác. Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm hình ảnh như chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp CT để phát hiện tổn thương não hoặc mạch máu, siêu âm Doppler hoặc điện não đồ (EEG).

Trường hợp đau đầu do migraine mạn tính hoặc rối loạn thần kinh, người bệnh có thể được điều trị bằng phương pháp kích thích từ trường xuyên sọ. Công nghệ này sử dụng sóng từ trường để điều hòa lại hoạt động của các vùng não liên quan đến đau, giúp cải thiện triệu chứng đau đầu.

Phương Phạm