ThS.BS Nguyễn Tuấn Long, khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết hệ thần kinh điều khiển nhịp tim và huyết áp. Nếu hệ thần kinh rối loạn do căng thẳng kéo dài, lo âu, mất ngủ, trầm cảm hoặc cú sốc tâm lý... có thể gây mất cân bằng điều hòa tim mạch. Triệu chứng điển hình của rối loạn thần kinh tim là cảm giác hồi hộp, tim đập nhanh, hụt nhịp mà không rõ nguyên nhân. Nhiều người còn nhận thấy tim đập mạnh bất thường vào ban đêm, lúc chuẩn bị ngủ. Tình trạng này dễ xảy ra khi đứng lâu, ngồi bất động, thời tiết oi bức, nhịn tiểu, uống ít nước hoặc thay đổi tư thế đột ngột, khiến mạch máu không kịp điều hòa, dẫn đến choáng váng, hoa mắt, ngất.

Trước khi ngất, người bệnh thường có nhiều dấu hiệu báo trước như buồn nôn, vã mồ hôi lạnh, da tái nhợt, bụng cồn cào, ù tai, nhức đầu nhẹ. Đây là phản xạ tự điều chỉnh của hệ thần kinh khi não, tim và mạch máu đồng loạt giảm hoạt động. Một số trường hợp có thể ngất xỉu trong vài giây đến vài phút nhưng hồi tỉnh nhanh mà không cần can thiệp hồi sức. Hiện tượng này do máu lên não bị giảm thoáng qua bởi mạch máu co giãn đột ngột, khác với cơn nhồi máu cơ tim vì không kèm đau ngực, khó thở.

Sau khi ngất hoặc những triệu chứng hồi hộp, người bệnh thường mệt mỏi, mất sức nhưng không có tổn thương cơ tim. Kết quả kiểm tra như điện tim, men tim, siêu âm tim đều trong giới hạn bình thường, giúp bác sĩ loại trừ bệnh lý tim, nghi do rối loạn thần kinh tim.

Bác sĩ Long khám cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Theo bác sĩ Long, khi xuất hiện biểu hiện của rối loạn thần kinh tim, người bệnh cần xử lý đúng cách để tránh nguy hiểm. Trước tiên, nhanh chóng ngồi hoặc nằm xuống nơi an toàn, tránh tiếp tục di chuyển hoặc đứng lâu vì dễ dẫn đến ngã. Sau đó, uống một chút nước mát, hít thở sâu và thư giãn giúp ổn định nhịp tim và huyết áp. Không nên cố gắng đi lại hoặc hoạt động mạnh cho đến khi cơ thể thật sự tỉnh táo, dễ chịu trở lại. Nếu các triệu chứng này tái diễn nhiều lần hoặc ngày càng nặng hơn, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám.

Dù không nguy hiểm tính mạng ngay lập tức nhưng rối loạn thần kinh tim ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng cuộc sống, gây lo lắng, mất ngủ, giảm khả năng lao động. Nếu không kiểm soát tốt, căng thẳng kéo dài do rối loạn thần kinh thực vật gián tiếp tác động tiêu cực đến hệ tim mạch, làm tăng huyết áp, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch.

Hiện, phương pháp điều trị rối loạn thần kinh tim chủ yếu dựa vào thay đổi lối sống. Bác sĩ Long khuyến cáo người bệnh ngủ đúng giờ và đủ giấc, uống nhiều nước mỗi ngày, hạn chế sử dụng chất kích thích như cà phê, trà đặc, rượu bia. Dành thời gian vận động nhẹ nhàng, thực hiện các bài tập thư giãn, hít thở sâu để giảm căng thẳng, giúp hệ thần kinh ổn định trở lại. Nếu triệu chứng gây hạ huyết áp đột ngột, bác sĩ có thể chỉ định thêm thuốc điều hòa nhịp tim hoặc điều chỉnh huyết áp phù hợp.

Ly Nguyễn