Vaccine sẽ nhận được khoản tài trợ 17,3 triệu USD để hỗ trợ thử nghiệm, đảm bảo mũi tiêm được tiếp tục nghiên cứu, phát triển. Nếu chứng minh được hiệu quả và được cơ quan quản lý phê duyệt, nhóm nghiên cứu dự kiến tạo ra kho dự trữ vaccine để sử dụng tại các quốc gia bị virus Nipah ảnh hưởng, nhanh chóng ứng phó nếu có dịch bệnh trong tương lai.

Mũi tiêm được bào chế dựa trên công nghệ vector virus, có cùng công nghệ với vaccine Ebola đã được phê duyệt trước đó. Công nghệ này giúp vaccine nhanh chóng có hiệu quả sau khi chủng ngừa. Trước đó, ở giai đoạn nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đầu tiên, vaccine chứng minh khả năng tạo miễn dịch nhanh chóng chỉ sau một mũi tiêm.

Virus Nipah dưới kính hiển vi, được tô màu vàng. Ảnh: NIAID

Nipah là virus thuộc họ Paramyxovirus, có nguồn gốc từ động vật. Mầm bệnh lây truyền qua thực phẩm hoặc truyền trực tiếp từ người sang người. Virus gây ra một loạt các bệnh lý từ nhiễm trùng không triệu chứng đến hô hấp cấp tính, viêm não dẫn tới tử vong. Triệu chứng xảy ra trong khoảng 4 đến 14 ngày kể từ khi cơ thể nhiễm virus. Người bệnh bị sưng não có thể hôn mê trong khoảng 24 tiếng đến 48 tiếng.

Hiện chưa có vaccine hoặc phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh do Nipah gây ra. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ tử vong do virus này là 40-75%. Tuy nhiên, đợt bùng phát ở Kozhikode năm 2018, tỷ lệ tử vong lên đến hơn 90%. Người từng nhiễm bệnh và hồi phục phải chịu những tổn thương lâu dài về sức khỏe.

Các ca bệnh gần nhất được ghi nhận tại Ấn Độ và Bangladesh, có thể lây lan từ dơi và lợn sang người thông qua tiếp xúc gần. Tại châu Á, WHO ghi nhận một vài đợt bùng phát của virus này tại Malaysia, Singapore. Hầu hết ca nhiễm ở người do tiếp xúc trực tiếp với lợn bệnh hoặc mô bị nhiễm bệnh. Việt Nam chưa ghi nhận ca nhiễm virus Nipah, tuy nhiên TP HCM từng tăng giám sát các trường hợp đi về từ vùng dịch.

Chi Lê (Theo CEPI, WHO)