Có phải 'ăn gì bổ nấy'?

Nhiều người nghĩ rằng ăn gì bổ nấy, như ăn lòng bổ ruột, ăn tiết bổ máu hay ăn tim gan bổ tim gan, điều này có đúng? (Mai, 37 tuổi, Hà Nội)

Trả lời:

Không ít người vẫn tin rằng "ăn gì bổ nấy", nhưng thực tế đây là quan niệm sai lầm, không có cơ sở khoa học.

Nhiều người cho rằng ăn lòng sẽ bổ ruột, tuy nhiên nội tạng này vốn nghèo dinh dưỡng hơn so với các loại nội tạng khác, lại khó tiêu hóa, chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol. Nếu sử dụng thường xuyên hoặc với số lượng lớn, lòng có thể dẫn đến dư thừa cholesterol, từ đó làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Những người cao tuổi, mắc gout, rối loạn chuyển hóa, tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh thận hoặc thừa cân, béo phì càng cần hạn chế loại thực phẩm này.

Ngoài ra, lòng nếu không được làm sạch và nấu chín kỹ có thể chứa vi khuẩn, ký sinh trùng, giun sán, trực khuẩn E.coli cùng nhiều tác nhân gây các bệnh tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn.

Nhiều người cũng cho rằng ăn óc sẽ tốt cho não hoặc giúp cải thiện tình trạng đau đầu, nhưng nhận định này không đúng. Óc heo có lượng đạm thấp, chỉ bằng khoảng một nửa so với gan, thịt hoặc cá. Ngược lại, cholesterol trong óc heo lại cao vượt trội so với nhiều thực phẩm khác, ăn nhiều sẽ gây hại cho sức khỏe. Nếu người bị đau đầu do nguyên nhân khác mà tự ý dùng óc heo để điều trị sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trẻ em muốn phát triển trí não cần một chế độ dinh dưỡng đa dạng, thay vì chỉ tập trung vào các món như óc heo, bởi sử dụng quá mức dễ dẫn tới thừa cân, béo phì, thậm chí ảnh hưởng xấu đến phát triển trí tuệ.

Tương tự, tim chứa nhiều sắt, cholesterol nhưng lại có hàm lượng natri thấp. Người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp hoặc xơ vữa động mạch nên hạn chế, vì nếu ăn nhiều sẽ làm tăng cholesterol máu, rất nguy hiểm. Gan có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp nhiều protein, vitamin A và sắt, hữu ích đối với trẻ thiếu máu, suy dinh dưỡng. Tuy nhiên, trong gan cũng chứa lượng lớn cholesterol, chất béo nên không phù hợp cho người bệnh gan hoặc rối loạn chuyển hóa mỡ. Thêm vào đó, gan từ động vật nuôi trong điều kiện không đảm bảo vệ sinh hay thức ăn nhiễm nấm mốc có thể tích tụ độc tố aflatoxin, gây nguy hại cho sức khỏe con người.

Với tiết heo, đây là nguồn bổ sung sắt tự nhiên hỗ trợ phòng thiếu máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tắc mạch ở người cao tuổi, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, cơ thể không thể hấp thụ nhiều sắt trong thời gian ngắn, nếu dùng quá mức có thể gây nôn ói, đau dạ dày. Đặc biệt, tuyệt đối không sử dụng tiết canh, tiết chưa được nấu chín để phòng tránh các nguy cơ lây truyền bệnh nguy hiểm.