Trả lời:

Người bị cao huyết áp, làm việc nặng nhọc, căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ, hoạt động ngoài trời trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt... có thể khiến huyết áp dễ tăng đột ngột. Khi lao động gắng sức, cơ thể cần nhiều máu và oxy hơn, tim phải co bóp mạnh, mạch máu chịu áp lực lớn. Trong khi đó, vào ban đêm hoặc khi cơ thể căng thẳng, các hormone stress được tiết ra nhiều, khiến mạch máu co lại, huyết áp tăng nhanh. Điều này có thể gây ra biến chứng nguy hiểm ở tim, não, thận, tổn thương đáy mắt, sa sút trí tuệ.

Khi tăng huyết áp, lượng máu được tim bơm với áp lực lớn, tác động mạnh lên thành mạch máu khắp cơ thể. Áp lực này khiến thành mạch căng giãn, lâu ngày làm mất độ đàn hồi và dễ tổn thương. Tại não, áp lực máu lớn có thể làm vỡ mạch máu gây xuất huyết não hoặc tắc nghẽn dòng máu, dẫn đến nhồi máu não (đột quỵ não). Ở tim, mạch vành nuôi tim bị hẹp hoặc tắc do áp lực và xơ vữa, gây nhồi máu cơ tim (đột quỵ tim). Với thận, mạch máu nhỏ bị tổn thương khiến chức năng lọc máu suy giảm dần, dẫn đến suy thận.

Bạn bị tăng huyết áp lâu năm kết hợp với lao động bê vác nặng trong đêm khiến huyết áp dễ tăng cao bất thường. Thêm vào đó, bạn bị đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi là dấu hiệu cảnh báo cơ thể quá tải. Ở độ tuổi trung niên như bạn (từ 55 tuổi trở lên), thành mạch máu thường đã kém đàn hồi, dễ xơ vữa nên nguy cơ đột quỵ khi gắng sức tăng cao nếu không kiểm soát tốt.

Bạn nên sớm đi khám tại chuyên khoa tim mạch để được đo huyết áp, đánh giá tình trạng tim mạch, kiểm tra yếu tố nguy cơ đi kèm và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp. Tăng huyết áp là bệnh mạn tính cần được theo dõi thường xuyên. Ngoài đo huyết áp tại nhà, người bệnh nên khám định kỳ mỗi 3-6 tháng để bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị.

Để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm, bạn nên hạn chế khuân vác, dọn đồ nặng hoặc làm lâu ngoài trời nắng nóng, gió lạnh. Duy trì đo huyết áp thường xuyên, nhất là vào các thời điểm trước và sau ca làm, khi thời tiết thay đổi hoặc xuất hiện triệu chứng đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi. Bạn cần đến cơ sở y tế sớm để kiểm tra, điều chỉnh thuốc khi cơ thể có biểu hiện lạ.

Ngoài uống thuốc đều đặn theo chỉ định, bạn giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng, sắp xếp ngủ đủ giấc vào ban ngày nếu phải trực đêm. Chế độ ăn cần giảm muối, đường, hạn chế dầu mỡ, rượu bia, thực phẩm chế biến sẵn, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu kali tốt cho tim mạch. Bạn duy trì các bài vận động nhẹ nhàng như đi bộ chậm, tập thở sâu để giảm áp lực thành mạch, ổn định huyết áp bình thường.

Bạn cũng cần lưu ý các dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ tim, não. Đột quỵ não thường có triệu chứng như đột ngột đau đầu dữ dội, tê yếu một bên người, méo miệng, nói khó, mắt mờ hoặc mất thăng bằng... Đột quỵ tim thường gây ra đau thắt ngực dữ dội, lan lên vai, cổ, cánh tay, kèm khó thở, vã mồ hôi lạnh, buồn nôn... Nếu có bất kỳ biểu hiện nào, người bệnh cần đến bệnh viện ngay vì "thời gian vàng" cấp cứu chỉ tính bằng giờ.

ThS.BS Nguyễn Thị Tuyết

Khoa Tim mạch

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội