Đường lây truyền

Virus papilloma ở người (HPV) là bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) phổ biến nhất trên thế giới. HPV ảnh hưởng đến cả hai giới, trong đó gần 80% phụ nữ sẽ mắc ít nhất một chủng trong đời, theo Văn phòng Sức khỏe Nữ giới, Bộ Y tế Mỹ.

HPV lây truyền qua tiếp xúc da kề da với bạn tình bị nhiễm bệnh khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn. Người nhiễm HPV có thể lây truyền cho người khác ngay cả khi không có triệu chứng nào. HPV cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh thường.

Triệu chứng

Có hơn 100 chủng HPV, một số chủng gây ra mụn cóc (sùi mào gà), xuất hiện dưới dạng vết loét hoặc cục u ở vùng sinh dục, cổ họng hoặc miệng. Triệu chứng khác là chảy máu âm đạo và các tế bào bất thường trên cổ tử cung có thể chỉ ra những thay đổi tiền ung thư và ung thư do HPV. Song nhiều chủng HPV không gây ra triệu chứng, gồm cả những chủng dẫn đến ung thư, nên hầu hết trường hợp không biết mình nhiễm virus này.

Xét nghiệm sàng lọc

Xét nghiệm Pap (kiểm tra tế bào bất thường ở cổ tử cung) hoặc xét nghiệm HPV trên mẫu tăm bông từ cổ tử cung là những phương pháp giúp phát hiện HPV và ung thư cổ tử cung để điều trị sớm. Hội Sản phụ khoa Mỹ khuyến cáo nữ giới nên bắt đầu xét nghiệm Pap vào khoảng 21 tuổi. Người từ 25 đến 65 tuổi có thể xét nghiệm mẫu cổ tử cung để tìm HPV. Xét nghiệm này có thể được thực hiện cùng với Pap hoặc thay cho Pap tùy độ tuổi.

Nếu mắc các chủng HPV nguy cơ thấp, người nhiễm có thể được tiếp tục theo dõi để xem các tế bào có trở lại bình thường hay virus đã được cơ thể loại bỏ hay chưa. Phần lớn trường hợp nhiễm HPV tự khỏi trong vòng 24 tháng sau khi tiếp xúc. Hệ thống miễn dịch của hầu hết mọi người có khả năng chống lại các chủng HPV cấp độ thấp.

Tiêm vaccine giúp nữ giới trẻ phòng ngừa ung thư do HPV. Ảnh được tạo bởi AI

Nguy cơ ung thư

Có khoảng 12 chủng HPV nguy cơ cao, có thể gây ra ung thư âm hộ (cơ quan sinh dục ngoài), âm đạo, cổ tử cung, họng hoặc hậu môn. Các trường hợp nhiễm HPV không tự khỏi có thể dẫn tới ung thư trong vòng 3-7 năm. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư cổ tử cung là một trong 4 loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ và nhiều trường hợp mắc bệnh do HPV.

Xét nghiệm Pap có thể kiểm tra các tế bào lấy từ cổ tử cung, phát hiện những thay đổi có thể là ung thư hoặc tiền ung thư. Sàng lọc thường xuyên giúp phát hiện sớm ung thư cổ tử cung, khi khối u còn nhỏ, chưa di căn và dễ điều trị hơn.

Độ tuổi tiêm vaccine

Vaccine có khả năng phòng ngừa mụn cóc sinh dục và khoảng 90% các loại ung thư do HPV. Tiêm vaccine được khuyến nghị cho trẻ em ở mọi giới tính từ 11 tuổi, trước khi nguy cơ phơi nhiễm HPV tăng lên khi hoạt động tình dục. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt vaccine HPV cho đến độ tuổi 45.

Anh Ngọc (Theo Verywell Health)