U não là sự phát triển của các tế bào trong não, nhân lên theo cách bất thường, không kiểm soát. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng về thể chất và tinh thần khác nhau tùy thuộc vào loại, vị trí và giai đoạn của khối u. U não nguyên phát có nguồn gốc từ não, còn thứ phát là khối u di căn từ các nơi khác trong cơ thể như phổi hoặc vú.

U não cũng có thể phân loại theo tốc độ phát triển và khả năng phát triển trở lại sau khi điều trị. U cấp độ một, hai là cấp độ thấp, còn ba và bốn là cấp độ cao. Nguyên nhân gây ra khối u não vẫn chưa được xác định rõ nhưng một số yếu tố nhất định có thể khiến một người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Từng tiếp xúc với bức xạ: Tiếp xúc với bức xạ ion hóa có thể làm tăng nguy cơ hình thành khối u não. Điều này có thể xảy ra ở người từng xạ trị hoặc làm việc gần bức xạ. Người đã điều trị bằng xạ trị sọ não chữa ung thư cũng thuộc nhóm nguy cơ u não.

Người lớn tuổi: Khối u não có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng nguy cơ mắc bệnh tăng theo tuổi tác. Các khối u não như u nguyên bào thần kinh đệm và u màng não thường gặp ở người trên 50 tuổi. Những thay đổi tế bào liên quan đến tuổi tác cùng các đột biến gene cũng góp phần làm tăng nguy cơ này.

Mắc hội chứng di truyền: Người mắc hội chứng di truyền ít gặp cũng có khả năng bị u não cao hơn. Các hội chứng này bao gồm u xơ thần kinh (NF) loại một và hai, phức hợp xơ cứng củ (TSC), hội chứng Li-Fraumeni, Turner, Turcot và Gorlin. Những hội chứng này liên quan đến đột biến ở các gene điều chỉnh sự phát triển của tế bào.

Tiền sử gia đình: Người có tiền sử gia đình bị u não hoặc các bệnh ung thư liên quan cũng có nguy cơ cao hơn.

U não có thể nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng, tùy thuộc vào vị trí của nó. Khối u não phát triển có thể đè vào mô não bình thường, tủy sống hoặc cột sống. Nó cũng có nguy cơ chặn dòng chảy của chất lỏng xung quanh não, làm tăng áp lực bên trong não.

Tùy thuộc vào các vùng não mà khối u ảnh hưởng, nó có thể gây ra rối loạn chức năng như khả năng kiểm soát lời nói, chuyển động, thị giác hoặc các chức năng não bình thường. Do vậy, người có nguy cơ cao hoặc có triệu chứng nghi ngờ như đau đầu kéo dài, mờ mắt, nhìn đôi, buồn nôn, nôn, mất thăng bằng hoặc phối hợp, khó nói, lú lẫn nên đi khám thường xuyên.

Bảo Bảo (Theo Very Well Health, Healthline, Times of India)