Ngày 23/7, BS.CK1 Nguyễn Thị Ngọc Ngà, Phó Khoa Bỏng Chỉnh trực, Bệnh viện Nhi đồng 2, cho biết bệnh nhi bị tổn thương đám rối thần kinh cánh tay do sang chấn sản khoa trong quá trình sinh thường. Bé được theo dõi, vật lý trị liệu từ sau sinh nhưng sau 5 tháng vẫn không tiến triển nhiều, khả năng hồi phục kém.

Bé vừa được phẫu thuật vi phẫu chuyển ghép thần kinh để có cơ hội phục hồi chức năng vận động cánh tay. Đây là kỹ thuật đòi hỏi chuyên môn cao, với mục tiêu giúp bé có thể dần phục hồi các chức năng quan trọng như nâng vai, gập khuỷu tay và cử động các ngón tay. Sau mổ, bé sẽ tiếp tục quá trình vật lý trị liệu chuyên sâu để tối ưu hiệu quả phục hồi.

Theo bác sĩ Ngà, liệt đám rối thần kinh cánh tay là tình trạng dập, đứt thần kinh trên đường đi từ tủy cổ ra cánh tay, thường do sang chấn sản khoa. Tỷ lệ xuất hiện dao động từ 1 đến 4,6 trẻ/1.000 ca sinh, có liên quan đến chuyển dạ khó khăn như kẹt vai, bất xứng đầu chậu, sinh ngược, sinh dùng kềm, giác hút...

Ngay sau sinh, trẻ cần được đánh giá chuyên sâu để xác định mức độ tổn thương (nhẹ hay nặng), vị trí dây thần kinh bị ảnh hưởng, tiên lượng khả năng tự hồi phục hoặc cần phẫu thuật. Phát hiện sớm dấu hiệu tổn thương đám rối thần kinh cánh tay ở trẻ sơ sinh, theo dõi và điều trị đúng từng giai đoạn là yếu tố quyết định đến khả năng phục hồi chức năng vận động.

Trong quá trình theo dõi, nếu sau ba tháng tập vật lý trị liệu mà không có cải thiện rõ rệt, trẻ cần được chuyển đến các cơ sở có chuyên khoa phẫu thuật thần kinh nhi để được đánh giá và can thiệp kịp thời. Thời điểm "vàng" để phẫu thuật là từ 3 tháng đến trước 12 tháng tuổi - giai đoạn mà khả năng phục hồi sau mổ là cao nhất. Nếu điều trị muộn, nguy cơ liệt tay vĩnh viễn và mang di chứng suốt đời là rất lớn.

Nhân viên y tế trong phòng mổ bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

Trước đây, những trường hợp này chỉ được điều trị bảo tồn bằng vật lý trị liệu. Tuy nhiên, hơn 10 năm qua, các bệnh viện nhi tại TP HCM đã triển khai phẫu thuật chuyển ghép thần kinh nhờ sự chuyển giao kỹ thuật từ chuyên gia quốc tế. Nhiều ca đã ghi nhận kết quả phục hồi khả quan, mở ra cơ hội vận động bình thường cho những trẻ từng có nguy cơ tàn tật vĩnh viễn.

Lê Phương