Giáo sư Mike Tipton, Phòng thí nghiệm môi trường khắc nghiệt tại Đại học Portsmouth (Anh), cho biết con người vốn quen với môi trường khoảng 26°C. "Chúng ta không được tiến hóa để lao động chân tay trong bộ đồ bảo hộ hay ngồi trong văn phòng ngột ngạt dưới nhiệt độ cao", ông nói. Chính vì thế hạ nhiệt cơ thể là điều kiện quan trọng để giữ sức khỏe và đảm bảo sức lao động.

Ngoài các biện pháp quen thuộc, giáo sư Mike Tipton giới thiệu bốn kỹ thuật dựa trên cơ sở khoa học dưới đây sẽ giúp bạn đối phó với cái nóng hiệu quả hơn.

Làm mát tay

Phản xạ đầu tiên của nhiều người khi nóng là làm mát mặt, nhưng đây không phải cách hạ nhiệt nhanh nhất. Theo giáo sư Tipton, làm mát mặt chỉ mang lại cảm giác dễ chịu tức thì chứ không thực sự giải phóng nhiệt lượng.

Cách hiệu quả hơn là ngâm tay trong nước lạnh. Bàn tay có tỷ lệ diện tích bề mặt trên khối lượng lớn, là nơi cơ thể đưa máu đến để thoát nhiệt khi thân nhiệt tăng.

"Cần phân biệt rõ giữa những việc khiến bạn cảm thấy mát hơn và những việc thực sự làm bạn mát hơn", ông Tipton nhấn mạnh.

Thay vì rửa mặt, ngâm tay trong nước lạnh giúp cơ thể hạ nhiệt nhanh hơn. Ảnh minh họa: BBCSciencefocus

Tránh tắm nước lạnh

Tắm nước lạnh có vẻ hấp dẫn nhưng lại là cách làm mát cơ thể rất chậm. Nước lạnh làm các mạch máu co lại, giảm lưu lượng máu đến da và giữ nhiệt lại bên trong cơ thể.

Giải pháp là tắm bằng nước ấm. Nước ấm giúp đưa máu ra bề mặt da, từ từ giải nhiệt. Nhiệt độ lý tưởng phụ thuộc vào cơ thể mỗi người và thời tiết, nhưng nước có cảm giác tương đối ấm là lựa chọn tốt nhất.

Uống đồ nóng

Uống đồ nóng để hạ nhiệt nghe có vẻ vô lý nhưng lại hiệu quả. Đồ uống nóng không làm mát trực tiếp, mà kích hoạt cơ chế làm mát tự nhiên của cơ thể là đổ mồ hôi. Ăn một món cà ri nóng cũng có tác dụng tương tự.

Tuy nhiên, bổ sung nước ở bất kỳ nhiệt độ nào cũng cần thiết để cơ thể đổ mồ hôi. Một ly nước lạnh khó có thể hạ nhanh thân nhiệt của một người trưởng thành, vốn có khoảng 40 lít nước trong cơ thể. "Thêm một ly nước lạnh chẳng khác nào một giọt nước trong đại dương", Tipton nói.

Lưu ý, cần tránh cà phê hoặc trà. Caffeine và rượu làm tăng tốc độ trao đổi chất, khiến cơ thể tạo ra nhiều nhiệt hơn, đồng thời cũng là chất lợi tiểu gây mất nước.

Dùng quạt đúng cách

Sử dụng quạt là biện pháp phổ biến, nhưng cần để gió thổi vào vùng da rộng nhất có thể, thay vì chỉ tập trung vào mặt.

Quạt không chỉ đẩy khí nóng đi mà còn giúp mồ hôi bay hơi - cơ chế hạ nhiệt duy nhất của cơ thể khi nhiệt độ môi trường lên tới 35°C. Sự bay hơi của mồ hôi phụ thuộc vào luồng gió trên da.

Để tạo luồng gió tốt hơn, có thể mở nhiều cửa sổ hoặc dùng quạt tay.

Minh Phương (Theo Science Focus)