"Tổng thống Mỹ là người duy nhất có thể dàn xếp cho lãnh đạo Nga và Ukraine tiến lại gần nhau. Chúng tôi tất nhiên sẽ trao đổi với phía Ukraine. Về cơ bản, Tổng thống Donald Trump sẽ hối thúc Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Volodymyr Zelensky thật sự ngồi xuống, tìm cách giải quyết bất đồng", Phó tổng thống Mỹ JD Vance cho biết trong cuộc phỏng vấn với Fox News hôm nay.

Phó tổng thống Mỹ nhận định một trong những "rào cản lớn" của tiến trình hòa đàm là Tổng thống Nga cho rằng chưa đến lúc gặp người đồng cấp Ukraine. Ông Vance khẳng định Tổng thống Trump đã khiến Điện Kremlin "thay đổi lập trường", nỗ lực ngoại giao đang tiến đến giai đoạn "thảo luận về lịch trình và những yếu tố hậu cần để ba lãnh đạo có thể ngồi lại bàn luận chấm dứt xung đột".

Phó tổng thống Mỹ JD Vance phát biểu tại bang Pennsylvania ngày 16/7. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, ông Vance cũng thừa nhận cuộc gặp giữa lãnh đạo Nga và Ukraine chỉ có thể diễn ra hiệu quả nếu như Tổng thống Trump gặp riêng Tổng thống Putin trước. "Không thể chỉ tay vào mặt đối phương và nói: 'Anh sai, tôi đúng'. Sau đó lại mong họ ký vào thỏa thuận hòa bình. Cách duy nhất là xuất hiện một lãnh đạo quyết đoán buộc cả hai bên ngồi lại nói chuyện", ông Vance nói.

Phó tổng thống Vance thêm rằng Washington không muốn tiếp tục viện trợ quân sự cho Kiev, mà chỉ sẵn sàng để Ukraine mua vũ khí từ các công ty Mỹ nếu họ tìm được nguồn hỗ trợ tài chính khác. "Nếu châu Âu muốn đứng ra mua vũ khí từ các nhà sản xuất Mỹ thì chúng tôi đồng ý, nhưng chúng tôi sẽ không tự bỏ tiền túi ra nữa", ông nói.

CNN ngày 9/8 dẫn nguồn tin Nhà Trắng khẳng định Tổng thống Trump vẫn để ngỏ khả năng ông Zelensky đến bang Alaska dự hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga ngày 15/8. Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker cũng nói rằng ông Zelensky "hoàn toàn có khả năng" góp mặt tại sự kiện và Tổng thống Trump "vẫn còn thời gian" để đưa ra quyết định.

Tổng thống Mỹ trước đó tuyên bố các bên, bao gồm cả Tổng thống Zelensky, đã gần đạt được thỏa thuận có thể giải quyết xung đột kéo dài ba năm rưỡi. Ông Trump nói thỏa thuận sẽ "bao gồm một số trao đổi lãnh thổ để cải thiện lợi ích của cả hai bên".

Tổng thống Zelensky khẳng định mọi quyết định không có sự tham gia của Ukraine đều không mang lại hòa bình, bác bỏ khả năng Kiev nhượng bộ lãnh thổ. Lãnh đạo Anh, Pháp, Đức, Italy, Ba Lan, Phần Lan và Chủ tịch Ủy ban châu Âu hôm 9/8 ra tuyên bố chung cho rằng mọi giải pháp ngoại giao phải "đảm bảo lợi ích an ninh của Ukraine và châu Âu".

Thanh Danh (Theo Fox, Reuters, Independent, Hill)