Vảy nến là tình trạng tự miễn dịch có thể gây viêm lan rộng khắp cơ thể. Bệnh có các triệu chứng như mảng dày, ngứa, có vảy trên da nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan và mô khác trong cơ thể. Tình trạng viêm có thể tác động tới hormone và các tuyến liên quan đến sinh sản. Do đó, nếu bệnh không được điều trị có thể làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Một nghiên cứu năm 2017 tại Italy xem xét chức năng tinh hoàn ở 100 nam giới 18-55 tuổi, trong đó 50 người bị vảy nến. So với nhóm đối chứng, những người bệnh vảy nến sụt giảm đáng kể cả nồng độ hormone testosterone và nồng độ globulin liên kết hormone sinh dục (SHBG). Testosterone thấp có thể gây giảm ham muốn tình dục và rối loạn cương dương. SHBG là một loại protein kiểm soát lượng testosterone mà cơ thể có thể sử dụng.
Nghiên cứu cũng ghi nhận số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng giảm đáng kể ở những người bị vảy nến so với người không mắc bệnh. Hình ảnh siêu âm cho thấy tình trạng viêm của các tuyến sinh dục phụ ở 35/50 người tham gia bị vảy nến, nhưng không có ai ở nhóm đối chứng bị viêm. Các tuyến sinh dục phụ ở nam giới bao gồm túi tinh và tuyến tiền liệt, liên quan đến chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng.
Những người bệnh vảy nến cũng có nồng độ estradiol, một dạng estrogen, cao hơn. Ở nam giới, nồng độ estradiol vừa phải đóng vai trò quan trọng trong ham muốn và chức năng tình dục, nhưng nồng độ cao có thể tác động tiêu cực đến chức năng sinh dục.
Các nghiên cứu khác chỉ ra rằng căng thẳng oxy hóa góp phần gây bệnh vảy nến. Căng thẳng oxy hóa xảy ra khi mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể, có thể dẫn đến viêm mạn tính. Cả tình trạng viêm và căng thẳng oxy hóa đều có thể làm tổn thương DNA tinh trùng, giảm khả năng sinh sản. Căng thẳng tâm lý có mối liên hệ khác giữa hai tình trạng này. Đây là tác nhân phổ biến gây bệnh vảy nến và bằng chứng cho thấy stress mạn tính cũng có thể làm suy giảm quá trình sản xuất và trưởng thành của tinh trùng.
Hiện chưa có nghiên cứu về việc có vảy nến ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ hay không. Theo Liên minh Bệnh vảy nến và Viêm khớp vảy nến Anh, bệnh không ảnh hưởng đến khả năng mang thai của phụ nữ. Tuy nhiên, một số loại thuốc điều trị vảy nến có thể không phù hợp để sử dụng khi đang cố gắng thụ thai hoặc trong thời kỳ mang thai. Người bệnh có thể cần chờ một khoảng thời gian nhất định sau khi ngừng thuốc mới thụ thai để đảm bảo cơ thể có thời gian đào thải thuốc trước khi thai nhi phát triển trong bụng mẹ.
Cả nam và nữ giới nên trao đổi với bác sĩ về tác dụng phụ tiềm ẩn của các phương pháp điều trị vảy nến với khả năng sinh sản. Vảy nến không được điều trị kịp thời và đúng cách dễ tiến triển sang các thể nặng hơn như đỏ da toàn thân, viêm khớp vảy nến gây đau, sưng, cứng khớp, biến dạng khớp vĩnh viễn... Người bệnh cũng dễ mắc thêm đái tháo đường, tăng huyết áp, tăng mỡ máu, nguy cơ tim mạch...
Kiểm soát vảy nến có thể giúp giảm viêm khắp cơ thể và giảm tác động đến khả năng sinh sản. Người bệnh vảy nến nên đi khám, điều trị sớm và đúng cách để kiểm soát tình trạng viêm và ngăn ngừa các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng hơn ngoài da. Dù không có cách chữa khỏi, bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả bằng việc kết hợp các biện pháp tự chăm sóc, dùng thuốc và liệu pháp ánh sáng cực tím (UV).
Người bệnh nên thực hiện chế độ ăn uống với các thực phẩm chống viêm, hạn chế uống rượu, bỏ hút thuốc hoặc tránh hút thuốc lá thụ động, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng vừa phải. Sử dụng các kỹ thuật như thiền, yoga để kiểm soát căng thẳng.
Anh Ngọc (Theo Medical News Today)
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh da liễu tại đây để bác sĩ giải đáp |