Trả lời:

Rối loạn tiền đình là những rối loạn có liên quan đến thăng bằng, xuất phát từ dây thần kinh số 8 và các đường nối kết của nó. Dây thần kinh số 8 xuất phát từ cầu não, đi vào xương đá qua lỗ ống tai trong, có vai trò truyền dẫn thông tin, điều khiển hệ thống tiền đình giúp giữ thăng bằng cho cơ thể. Nếu bộ phận này bị tổn thương, thông tin dẫn truyền sai lệch gây hoa mắt, mất thăng bằng.

Triệu chứng rối loạn tiền đình gồm chóng mặt, mất thăng bằng, ù tai, buồn nôn và nôn, mệt mỏi, chóng mặt khi thay đổi tư thế, khó tập trung, mờ mắt, cảm giác cơ thể lắc lư. Chóng mặt do rối loạn tiền đình thường nghiêm trọng hơn khi thay đổi tư thế đột ngột như khi ngồi dậy, cúi xuống hoặc quay đầu. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng có thể đi kèm cảm giác buồn nôn, nôn ói.

Rối loạn tiền đình dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh như cao huyết áp, bệnh lý thần kinh, rối loạn lo âu, viêm tai giữa, hội chứng tiền đình trung ương, rối loạn mắt (tật khúc xạ, loạn thị). Bởi các bệnh này có nhiều triệu chứng chung như chóng mặt, buồn nôn, mất thăng bằng hoặc cảm giác mất kiểm soát khi di chuyển. Cảm giác chóng mặt có thể là triệu chứng của huyết áp cao hoặc thấp, nhất là khi thay đổi tư thế đột ngột. Các bệnh lý thần kinh như đột quỵ, bệnh Parkinson gây chóng mặt và mất thăng bằng do tổn thương vùng não kiểm soát thăng bằng. Triệu chứng này dễ nhầm lẫn với rối loạn tiền đình nếu không được xét nghiệm chính xác.

Người bị rối loạn lo âu hay chóng mặt, khó thở, mất thăng bằng. Tuy nhiên, nguyên nhân không phải từ hệ thống tiền đình mà là do stress và lo âu. Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm trong tai giữa, gây choáng váng, ù tai và đau tai, dễ nhầm lẫn rối loạn tiền đình.

Một người bệnh đang được kiểm tra chức năng tiền đình. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Hội chứng tiền đình trung ương là dạng rối loạn ảnh hưởng đến não, cũng gây ra triệu chứng chóng mặt và mất thăng bằng nhưng không phải do vấn đề ở tai trong. Bệnh liên quan đến mạch máu não hoặc các tổn thương trong não. Một số người bị tật khúc xạ mắt (cận thị, loạn thị) có thể bị mờ mắt hoặc chóng mặt khi nhìn cũng thường nghĩ do rối loạn tiền đình.

Người bệnh cần phải được làm các xét nghiệm và kiểm tra cụ thể như kiểm tra thính lực, xét nghiệm thần kinh, đo huyết áp hoặc chụp MRI để phân biệt nguyên nhân gây bệnh. Để chẩn đoán rối loạn tiền đình, bác sĩ phải kết hợp nhiều phương pháp như khám lâm sàng, kiểm tra chức năng tiền đình bằng hệ thống VNG ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), xét nghiệm hình ảnh học, xét nghiệm chức năng thính giác.

ThS.BS.CKI Diệp Phúc Anh

Trung tâm Tai Mũi Họng

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM