Ông Giang có biểu hiện nói bất thường từ hai tháng trước, gần đây tay chân yếu nên cầm đồ vật bị rơi và đi lại loạng choạng, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám. Kết quả chụp MRI 3 Tesla ghi nhận ông Giang có đến ba khối u nằm trong não. Khối lớn nhất ở thùy trán trái, kích thước lớn như quả cam, 7 cm. Hai khối u nhỏ hơn 3,5 cm và 1,3 cm ở thùy trán và thùy đỉnh phải.

"Trường hợp u não đa ổ như ông Giang phức tạp do các khối u nằm sâu, lan rộng qua cả hai bán cầu đại não", ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, nói, thêm rằng các ổ u xâm lấn vào thân thể chai (trung tâm truyền tín hiệu liên bán cầu), chèn ép não thất bên trái và đè lên các đường dẫn truyền thần kinh quan trọng như bó tháp (kiểm soát vận động). U nằm gần những vùng chức năng nhạy cảm liên quan đến ngôn ngữ, vận động và hành vi, nếu không được xử lý sớm, u phát triển có thể làm tăng áp lực nội sọ, tụt não, hôn mê, tử vong.

Ảnh chụp MRI 3 Tesla ghi nhận ba khối u lớn (khoanh tròn) trong não ông Giang. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Bác sĩ chỉ định phẫu thuật khẩn cấp cho người bệnh với sự hỗ trợ của nhiều thiết bị công nghệ cao. Trước mổ, robot Modus V Synaptive tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép bác sĩ mô phỏng toàn bộ quá trình phẫu thuật trên hình ảnh 3D, lựa chọn phương án tiếp cận an toàn, hạn chế tối đa tổn thương mô não lành.

Êkíp mổ mở nhỏ vùng vòm đại não - hướng tiếp cận u từ phía trên, tránh làm tổn thương các xoang tĩnh mạch lớn và vùng vỏ não chức năng quan trọng. Robot AI điều khiển camera và ánh sáng, duy trì hình ảnh ổn định ở vùng sâu, khó tiếp cận. Kính vi phẫu AI K.Zeiss Kinevo 900 cung cấp hình ảnh 3D huỳnh quang sắc nét, giúp bác sĩ phân biệt rõ ranh giới giữa mô u và mô não lành, bóc tách khối u từng lớp một chính xác. Hệ thống định vị thần kinh AI Neuro Navigation Curve liên tục cập nhật định vị theo thời gian thực, dẫn đường cho bác sĩ tránh làm tổn thương các bó sợi thần kinh quan trọng như bó tháp, hồi đai.

Theo bác sĩ Tấn Sĩ, ca mổ phức tạp hơn dự đoán vì êkíp phát hiện vùng trung tâm khối u lớn 7 cm có hiện tượng hoại tử xuất huyết - dấu hiệu của khối u tăng sinh nhanh, gây chèn ép mạnh lên mô não lành. Để xử lý, bác sĩ kết hợp sử dụng máy cắt hút siêu âm Cusa phá vỡ mô u hoại tử, kiểm soát chảy máu vi mạch, bảo tồn tối đa mô não chức năng. Kết quả toàn bộ khối u lớn vùng trán trái và ổ u ở thùy trán phải được loại bỏ triệt để, các vùng chức năng quan trọng được bảo toàn tối đa. Riêng khối u nhỏ ở thùy đỉnh cần điều trị bổ sung bằng hóa - xạ trị để loại bỏ hoàn toàn.

Sau mổ 24 giờ, ông Giang hồi tỉnh tốt, tiếp xúc nhanh. Ngày thứ ba sau ca phẫu thuật, ông có thể ngồi dậy, nói chuyện rõ ràng, tay chân vận động gần như bình thường, xuất viện sau một tuần.

Bác sĩ dùng robot Modus V Synaptive tích hợp AI để loại bỏ khối u cho ông Giang. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Kết quả giải phẫu mô bệnh học xác định u thần kinh đệm đa ổ (glioma) - một loại u não nguyên phát. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, nhất là nam giới trên 50 tuổi, có thể liên quan đến di truyền hoặc viêm mạn tính trong não. Triệu chứng ban đầu thường mơ hồ, dễ nhầm với cơn tai biến nhẹ hoặc các rối loạn tâm thần kinh. Khi u phát triển lớn, người bệnh có thể bị đau đầu, yếu liệt chi, rối loạn hành vi, suy giảm trí nhớ, nói khó hoặc co giật.

Bác sĩ khuyến cáo người lớn tuổi có các biểu hiện đau đầu kéo dài, nói khó, yếu tay chân hoặc thay đổi hành vi cần tầm soát sớm bằng các xét nghiệm, chụp chiếu chuyên sâu như MRI, CT sọ não để phát hiện kịp thời dấu hiệu bất thường. Người có bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa nên kiểm tra thần kinh định kỳ để phát hiện tổn thương sớm, tránh u phát triển âm thầm gây biến chứng nặng.

Phương Phạm

*Tên người bệnh đã được thay đổi