Anh Tín đau ngực âm ỉ từ 6 tháng trước do khối phình động mạch chủ ngực kích thước khoảng 54 mm. Bác sĩ chỉ định can thiệp nhưng anh chọn điều trị nội khoa kết hợp theo dõi định kỳ. Ba tháng gần đây, đau ngực tăng dần kèm khó chịu vùng thượng vị (trên rốn), buồn nôn, chán ăn, anh chụp CT tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho thấy ngoài khối phình động mạch chủ ngực có thêm một khối u nhầy tại ruột thừa.

TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu, chẩn đoán khối phình kéo dài từ ngực đến đoạn trên thận với đường kính lớn nhất 54 mm, nhỏ nhất 30 mm, cần can thiệp đặt stent graft hoặc phẫu thuật sớm để ngăn biến chứng vỡ, huyết khối, suy tim, đột quỵ, đột tử. Khối u nhầy ở ruột thừa chưa xác định được bản chất lành hay ác tính, khả năng gây nhiễm trùng cao.

Sau khi hội chẩn, êkíp quyết định xử lý u nhầy ruột thừa trước, kết quả giải phẫu bệnh cho thấy lành tính, không có dấu hiệu ác tính. Sau hai tháng theo dõi, anh Tín hồi phục tốt, đủ điều kiện để can thiệp phình động mạch chủ ngực.

Bác sĩ Dũng đặt stent graft (khung đỡ có lớp màng chắn phủ quanh nhằm không cho máu thoát ra khỏi lòng mạch) thay vì mổ mở nhằm rút ngắn thời gian thủ thuật, hiệu quả điều trị cao, giảm nguy cơ biến chứng, phục hồi nhanh. Êkíp luồn ống thông từ động mạch đùi đến đoạn động mạch chủ ngực tổn thương, sau đó đưa stent graft vào. Hậu phẫu, sức khỏe bệnh nhân ổn định.

Bác sĩ đặt stent graft điều trị phình động mạch chủ cho bệnh nhân. Ảnh: Hạ Vũ

BS.CKI Trần Quốc Hoài, khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết phình động mạch chủ là bệnh nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời. Động mạch chủ là mạch máu lớn nhất trong cơ thể, có nhiệm vụ mang máu giàu oxy từ tim đến các bộ phận khác. Khi thành động mạch chủ bị suy yếu, máu liên tục chảy qua tạo ra một khối phình, làm giảm chức năng vận chuyển máu, gây ra những biến chứng nghiêm trọng.

Trong số các trường hợp phình động mạch chủ, phổ biến nhất là phình động mạch chủ bụng (chiếm khoảng 75%) còn lại là phình động mạch chủ ngực - khối phình hình thành tại đoạn động mạch đi qua lồng ngực. Nam giới trên 65 tuổi, hút thuốc lá nhiều năm, có bố mẹ hoặc anh chị em ruột bị phình động mạch chủ, tiền căn tăng huyết áp có nguy cơ cao mắc bệnh lý này.

Một trong những biến chứng nguy hiểm của phình động mạch chủ là vỡ động mạch chủ. Đây là tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng vì khi động mạch bị vỡ, máu tràn ra ngoài có thể gây sốc mất máu nghiêm trọng, làm giảm lượng máu cung cấp cho tim, não, thận... Nếu không được can thiệp kịp thời, nguy cơ tử vong rất cao.

Theo bác sĩ Hoài, hầu hết trường hợp phình động mạch chủ đều không có triệu chứng ở giai đoạn đầu. Đây là lý do khiến bệnh khó phát hiện. Khi không được điều trị, khối phình sẽ tiếp tục phát triển, làm tăng nguy cơ vỡ, bệnh tiến triển âm thầm và thường chỉ được phát hiện tình cờ qua khám hình ảnh học. Các phương tiện chẩn đoán chủ yếu gồm siêu âm bụng để tầm soát ban đầu, chụp CT mạch máu (CTA) nhằm đánh giá chính xác kích thước, vị trí khối phình và lập kế hoạch điều trị.

Khi xuất hiện các triệu chứng nghi phình động mạch chủ như đau âm ỉ vùng bụng, đau một bên bụng hoặc đau lưng kéo dài hoặc đau ngực, đau lan ra sau lưng, ho kéo dài, khàn tiếng, khó thở, người bệnh cần đi khám sớm. Nếu khối phình vỡ có biểu hiện da nhợt, chân tay lạnh, đổ mồ hôi, chóng mặt, ngất xỉu, tim đập nhanh, buồn nôn và nôn, khó thở, đau đột ngột ở bụng, lưng dưới, chân với mức độ tăng dần, bệnh nhân cần được cấp cứu ngay.

Thu Hà

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi