Nhịp tim người bình thường trong khoảng 60-100 chu kỳ mỗi phút. Nếu dưới 60 là nhịp chậm, trên 100 là nhịp nhanh. Nhịp tim cũng thay đổi theo độ tuổi, tăng hoặc giảm phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

ThS.BS Ân Tuấn Đạt, khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nhịp tim của một số người khỏe mạnh có luyện tập thể dục hay vận động viên thể thao khoảng 40-50 nhịp mỗi phút là điều bình thường. Nhịp tim chậm hơn cũng có thể xảy ra trong khi ngủ say hoặc ở người cao tuổi. Tập thể dục cường độ cao, căng thẳng, thiếu máu, sốt, hút thuốc lá, uống nhiều rượu, lạm dụng caffein, tác dụng phụ của thuốc điều trị huyết áp, suy tim, mất cân bằng điện giải, vấn đề nội tiết (cường giáp)... có thể khiến nhịp tim cơ bản tăng lên.

Nhịp tim tăng hoặc giảm nhất thời là bình thường song nếu kéo dài, có kèm triệu chứng như tức ngực, hụt hơi, khó thở, chóng mặt, ngất xỉu... thì người bệnh cần đi khám.

Tim đập nhanh kéo dài không rõ nguyên nhân

Nếu nhịp tim vượt quá 100 lần một phút khi nghỉ ngơi, kèm theo hồi hộp, khó thở, mệt mỏi hoặc đau ngực có thể là triệu chứng của các bệnh lý như cường giáp, thiếu máu, nhiễm trùng, rối loạn nhịp (nhịp nhanh xoang, nhịp nhanh trên thất, nhịp nhanh thất)... Nếu triệu chứng kéo dài hoặc lặp lại, người bệnh nên đi khám để xác định nguyên nhân, điều trị kịp thời.

Tim đập chậm kèm triệu chứng

So với nhịp tim nhanh, tim đập chậm (nhịp tim thấp) ít khi xảy ra hơn nhưng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như ngất xỉu, gây tăng huyết áp hoặc hạ huyết áp, suy tim, nhồi máu cơ tim, ngừng tim.

Nhịp tim chậm thường gặp ở người chơi thể thao chuyên nghiệp. Người bình thường có nhịp tim chậm dưới 60 lần một phút kèm chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi, thậm chí ngất, có thể do rối loạn dẫn truyền điện tim, vấn đề về nút xoang nhĩ, block nhĩ thất... Người bệnh cần được bác sĩ đánh giá sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

Tim đập bỏ nhịp, ngắt quãng bất thường

Cảm giác tim đập hụt một nhịp, sau đó đập mạnh trở lại hoặc tim rung nhẹ trong lồng ngực, lặp lại nhiều lần là dấu hiệu điển hình của rối loạn nhịp tim được gọi là ngoại tâm thu. Đây là tình trạng lành tính khá phổ biến, nhưng nếu xuất hiện dày đặc hoặc kèm hồi hộp, choáng váng, khó thở, đau ngực..., cần kiểm tra tim mạch sớm để loại trừ bệnh lý tiềm ẩn như bệnh mạch vành, suy tim, bệnh cơ tim...

Đánh trống ngực đột ngột

Cảm giác tim đập thình thịch, gấp gáp, mạnh bất thường mà không rõ nguyên nhân, nhất là khi nghỉ ngơi hoặc nửa đêm tỉnh giấc liên quan đến rối loạn nhịp nhanh kịch phát hoặc rung nhĩ. Điều này tăng nguy cơ đột quỵ nếu không kiểm soát kịp thời.

Nhịp tim không đều

Khi kiểm tra nhịp tim lúc nhanh, lúc chậm, không đều nhau, người bệnh nên đến cơ sở y tế kiểm tra điện tim và siêu âm tim để đánh giá nguyên nhân. Tình trạng này có thể liên quan đến một số bất thường nhịp tim như rối loạn nhịp nhĩ, ngoại tâm thu, rung nhĩ, block nhĩ thất...

Nhịp tim bất thường kèm triệu chứng nguy hiểm

Nếu nhịp tim bất thường kèm đau thắt ngực dữ dội, khó thở nặng, chóng mặt, choáng váng, vã mồ hôi lạnh, cảm giác sắp ngất, người bệnh cần được cấp cứu ngay. Bởi đây có thể là dấu hiệu của cơn nhịp nhanh nguy hiểm (như rung thất, nhịp nhanh thất) hoặc nhịp tim chậm mức độ nặng (block nhĩ thất hoàn toàn). Những tình trạng này có nguy cơ cao dẫn đến ngừng tim đột ngột, đe dọa tính mạng trong vài phút đến vài giờ nếu không xử trí kịp thời.

Bác sĩ Đạt khuyến cáo người bệnh xuất hiện bất kỳ dấu hiệu kể trên, ảnh hưởng đến sinh hoạt nên đi khám tim mạch sớm. Bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm cần thiết như điện tâm đồ, điện tâm đồ gắng sức, siêu âm tim, theo dõi nhịp tim 24 giờ (Holter điện tâm đồ) để chẩn đoán nguyên nhân, đưa ra biện pháp phù hợp kiểm soát rối loạn nhịp. Để phòng ngừa vấn đề về rối loạn nhịp tim, mọi người nên duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ngủ đủ giấc, hạn chế caffein và rượu bia, bỏ thuốc lá, kiểm soát căng thẳng. Tập thể dục đều đặn với cường độ phù hợp giúp tim hoạt động ổn định, khỏe mạnh. Người bệnh nên duy trì các bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, chạy bộ chậm, bơi lội để từ từ điều hòa nhịp tim.

Ly Nguyễn