Chảy máu cam (chảy máu mũi) là tình trạng mạch máu nhỏ trong mũi bị vỡ, gây rỉ máu hoặc chảy máu ra ngoài. Máu có thể chảy ra từ một hay cả hai bên hốc mũi, lượng nhiều hay ít tùy vào từng tình trạng.

ThS.BS Nguyễn Chí Trung, khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết trẻ em dễ bị chảy máu cam nhất do cấu trúc mũi còn chưa hoàn thiện, mạch máu nông và dễ bị tác động. Vào mùa hè, không khí oi nóng hơn, các gia đình sử dụng điều hòa và quạt thường xuyên. Khi sử dụng điều hòa trong thời gian dài, không khí khô và thiếu độ ẩm làm cho niêm mạc mũi khô, các mạch máu ngay dưới bề mặt niêm mạc tổn thương và vỡ ra.

Dịp hè cũng là thời điểm trẻ được nghỉ học, có nhiều hoạt động du lịch, vận động ngoài trời. Nhiệt độ ngoài trời tăng cao, kết hợp trẻ hoạt động nhiều, ra nhiều mồ hôi nhưng lại uống ít nước, gây mất nước. Mất nước làm khô niêm mạc, dễ chảy máu cam hơn. Nhiều gia đình nuôi chó, mèo trong nhà có thể khiến trẻ bị dị ứng, viêm mũi kéo dài. Lông động vật, bụi mịn, khói thuốc lá kích thích mũi cũng gây viêm niêm mạc mũi, dẫn đến chảy máu tái phát.

Thói quen ngoáy mũi cũng là nguyên nhân phổ biến gây chảy máu cam. Niêm mạc mũi của trẻ em vốn mỏng, chứa nhiều mạch máu nhỏ nằm sát bề mặt. Khi trẻ đưa tay vào mũi để ngoáy hoặc lấy gỉ mũi, các mạch máu này dễ bị tổn thương, dẫn đến chảy máu.

Trong hầu hết trường hợp trẻ chảy máu cam, phụ huynh xử trí đúng cách có thể tự cầm máu. Phụ huynh nên giữ bình tĩnh, cho trẻ ngồi hơi cúi người về phía trước, dùng tay bóp nhẹ phần cánh mũi bên chảy máu khoảng 5-10 phút. Chườm lạnh nhẹ nhàng ở vùng sống mũi giúp co mạch. Không nên ngửa đầu ra sau vì máu có thể chảy ngược xuống họng, gây nôn, sặc hoặc khó chịu. Sau khi máu ngừng chảy, hãy lau sạch bên ngoài bằng khăn mềm, không nhét bông hay giấy vào mũi.

Bác sĩ khám, tư vấn sức khỏe cho trẻ em trong dịp hè. Ảnh minh họa: Bệnh viện Tâm Anh

Để phòng chảy máu cam trong mùa hè, bác sĩ Trung khuyên phụ huynh nên tạo môi trường sống đủ ẩm, không quá khô lạnh. Cho trẻ uống nhiều nước, tăng cường rau xanh, trái cây tươi trong bữa ăn hằng ngày. Hạn chế để quạt hoặc điều hòa thổi trực tiếp vào mặt trẻ khi ngủ, kết hợp dùng máy tạo độ ẩm. Trẻ không nên ngoáy mũi, không dùng vật nhọn cho vào mũi. Người lớn có thể dùng nước muối sinh lý để rửa mũi nhẹ nhàng mỗi ngày, giúp làm sạch bụi bẩn, giữ ẩm niêm mạc.

Khi trẻ chảy máu mũi trên 15 phút không cầm, chảy máu lượng nhiều, tái phát nhiều lần trong tuần hoặc kèm theo mệt mỏi, chóng mặt, da xanh, sút cân..., cha mẹ nên đưa trẻ đến chuyên khoa tai mũi họng khám. Bác sĩ kiểm tra, xác định nguyên nhân, loại trừ các bệnh lý nền như rối loạn đông máu, dị dạng mạch máu, viêm mũi mạn tính hoặc khối u vùng mũi xoang.

Khuê Lâm