Bé Amy Isabel, 6 tuần tuổi, là em bé đầu tiên ở Anh chào đời nhờ ca cấy ghép tử cung. Sự kiện này đánh dấu bước tiến y học quan trọng, đồng thời là kết quả của hành trình dài đầy nghị lực của Grace Davidson, 36 tuổi, sống tại phía bắc London. Ngày 7/4, Grace quyết định kể lại chi tiết về quá trình cấy ghép tử cung và làm mẹ sau nhiều năm chờ đợi.

Năm 19 tuổi, Grace được chẩn đoán mắc hội chứng Mayer-Rokitansky-Kuster-Hauser (MRKH) - một tình trạng hiếm gặp khiến tử cung không phát triển hoặc không có. Tuy nhiên, buồng trứng của cô vẫn hoạt động bình thường. Cô biết rằng mình sẽ không thể mang thai tự nhiên.

Năm 2023, Grace là người đầu tiên tại Anh được cấy ghép tử cung từ người hiến sống – chị gái ruột cô, Amy, 42 tuổi. Đây là một ca phẫu thuật phức tạp kéo dài 17 giờ, gồm hai phần: cắt bỏ tử cung từ người hiến và cấy ghép vào người nhận. Ca mổ diễn ra tại bệnh viện Churchill, Oxford, do nhóm bác sĩ từ tổ chức từ thiện Womb Transplant UK thực hiện.

Sau phẫu thuật, Grace bắt đầu có kinh nguyệt lần đầu tiên trong đời. Sau một năm phục hồi và điều trị chống thải ghép, cô được cấy phôi vào tháng 6/2024. Đây là phôi được tạo từ quá trình thụ tinh trong ống nghiệm giữa Grace và chồng là Angus Davidson, 37 tuổi.

Ngày 27/2/2025, bé Amy chào đời, sớm hơn ba tuần so với dự kiến, do cổ tử cung bắt đầu ngắn lại - dấu hiệu chuyển dạ sớm. Để bảo vệ tử cung cấy ghép, các bác sĩ quyết định mổ lấy thai. Có tới 20 bác sĩ và nhân viên y tế tham gia ca mổ để đề phòng biến chứng, đặc biệt là nguy cơ chảy máu từ các mạch máu đã khâu nối trong ca ghép trước đó.

Thai kỳ của Grace được theo dõi nghiêm ngặt, siêu âm mỗi một đến hai tuần. Vì tử cung cấy ghép không có dây thần kinh cảm giác, cô không thể cảm nhận được cơn co tử cung hay dấu hiệu chuyển dạ như mang thai tự nhiên. Cú đạp đầu tiên của con ở tuần thứ 20 giúp cô phần nào yên tâm.

Quá trình mang thai không dễ dàng. Sau khi ghép tử cung, Grace nhiễm cytomegalovirus – virus phổ biến nhưng có thể nguy hiểm với thai phụ do hệ miễn dịch bị ức chế. Cô phải trì hoãn việc mang thai để điều trị.

Chị gái của Grace, người hiến tử cung, vốn sợ máu và kim tiêm, đã phải trải qua hàng loạt xét nghiệm trước phẫu thuật. Ca hiến tặng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cô: một tuần nằm viện, buồn nôn và mệt mỏi do thuốc giảm đau mạnh. Các con nhỏ của cô bất ngờ khi thấy mẹ trở về trong trạng thái suy kiệt.

Grace Davidson (giữa) cùng bé Amy Isabel và chị gái ruột Amy. Ảnh: Grace Davidson

Đây không phải là nỗ lực đầu tiên của gia đình. Trước đó, mẹ của Grace từng ngỏ ý hiến tử cung, nhưng ca phẫu thuật bị hủy do phát hiện bất thường trong mạch máu tử cung. Một người chị gái khác cũng tình nguyện, nhưng cuối cùng Amy được chọn vì đã sinh hai con và tử cung của cô đủ điều kiện.

Do phải dùng thuốc ức chế miễn dịch suốt thời gian mang tử cung, Grace được khuyến cáo chỉ mang thai tối đa hai lần trong vòng 5 năm. Sau đó, tử cung sẽ phải được cắt bỏ để giảm nguy cơ biến chứng.

Cặp đôi hy vọng sẽ sinh thêm một em bé trong thời gian cho phép. Hiện tại, họ tận hưởng trọn vẹn niềm vui làm cha mẹ. Grace đã có thể cho con bú và cả gia đình trở về nhà sau tám ngày sinh.

Ca sinh thành công của Grace không chỉ mang lại hạnh phúc cho một gia đình, mà còn mở ra hy vọng cho hàng nghìn phụ nữ vô sinh do không có tử cung. Đây là ca cấy ghép tử cung thành công đầu tiên tại Anh, tiếp nối các ca từng được thực hiện ở Thụy Điển và một số quốc gia khác.

Trong khi nhiều ca ghép sử dụng tử cung từ người hiến đã qua đời, trường hợp của Grace là một trong số ít được thực hiện với người hiến sống, giúp giảm thời gian chờ và tăng khả năng thành công. Bác sĩ Isabel Quiroga, người phụ trách ca ghép, cho biết họ sẽ tiếp tục chương trình thử nghiệm để đánh giá hiệu quả lâu dài của phương pháp này.

Sự ra đời của bé Amy không chỉ là kỳ tích y học, mà còn là minh chứng cho tình thân và khát vọng làm mẹ mãnh liệt.

Thục Linh (Theo Daily Mail)