Trả lời:

Phế cầu khuẩn là tác nhân gây ra nhiều bệnh như viêm tai giữa, viêm xoang, viêm màng não, viêm phổi, viêm phổi kèm nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng huyết, viêm tủy xương, viêm khớp... Trong đó, viêm phổi do phế cầu có tỷ lệ tử vong 10-20%, lên đến 50% ở trẻ nhỏ và người già. Viêm màng não có tỷ lệ tử vong lên đến 50%, có thể để lại các di chứng nặng nề như điếc, mù, liệt, động kinh, chậm phát triển trí tuệ...

Các nghiên cứu chỉ ra hút thuốc lá làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng gấp đôi nguy cơ mắc các bệnh do phế cầu khuẩn, đặc biệt là viêm phổi ở ngoài cộng đồng. Một nghiên cứu năm 2021 tại Mỹ đăng trên tạp chí Y khoa Anh Quốc (BMJ), cho thấy những người hút thuốc có tỷ lệ tái nhập viện vì viêm phổi trong vòng một năm cao hơn 42% so với những người không hút thuốc.

Hút thuốc còn làm suy yếu hệ thống miễn dịch tại chỗ, giảm khả năng sản xuất kháng thể, giảm tế bào miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh. Phế cầu có tỷ lệ kháng cao với các kháng sinh điều trị viêm phổi như Azetrenam, Erythromycin và Clindamycin, dẫn đến kéo dài thời gian điều trị.

Hút thuốc lá tăng nguy cơ nhiễm phế cầu khuẩn. Ảnh: Vecteezy

Bạn thường xuyên hút thuốc, nên cai thuốc lá và tránh khói thuốc; không uống rượu bia, áp dụng lối sống sinh hoạt lành mạnh. Nếu có bệnh nền, bạn phải tuân thủ uống thuốc và khám theo chỉ định của bác sĩ. Bạn cũng nên thường xuyên súc họng bằng các dung dịch sát khuẩn; hạn chế tụ tập ở nơi đông người, giữ khoảng cách khi giao tiếp.

Vi khuẩn phế cầu có thể phòng ngừa hiệu quả cho người lớn nhờ vaccine, với hai loại vaccine có ở Việt Nam là phế cầu 13 (Prevenar 13) và phế cầu 23 (Pneumovax 23). Tiêm đầy đủ các loại vaccine phế cầu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong. Bạn nên hoàn thành trước một mũi phế cầu 13 sau đó tiêm tiếp phế cầu 23.

Ngoài bệnh do phế cầu khuẩn, người thường xuyên hút thuốc lá cũng tăng nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp như cúm, não mô cầu. Bạn nên đến bác sĩ để tư vấn chủng ngừa đầy đủ, tránh bội nhiễm bệnh.

Bác sĩ Bùi Thanh Phong

Quản lý Y khoa Vùng 3 - Hồ Chí Minh, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine để bác sĩ trả lời tại đây.