Mãn kinh sớm (suy buồng trứng sớm) là mãn kinh xảy ra trước tuổi 40. Lúc này, buồng trứng không còn hoạt động bình thường, ngừng sản xuất trứng nhiều năm trước khi bước vào tuổi mãn kinh trung bình (khoảng 48-52 tuổi). ThS.BS Nguyễn Thị Thanh Tâm, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết mãn kinh sớm thường do phẫu thuật hoặc điều trị ung thư, di truyền, hút thuốc, phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng... Khi mãn kinh sớm, hormone estrogen sụt giảm đột ngột, từ đó ảnh hưởng đến các hoạt động của cơ thể, tăng nguy cơ bệnh tật.

Rối loạn tim mạch, nguy cơ đột quỵ

Buồng trứng tiết estrogen - nội tiết giúp bảo vệ tim mạch bằng cách duy trì lượng cholesterol tốt (HDL) và giảm cholesterol xấu (LDL). Tình trạng thiếu hụt estrogen kéo dài có thể khiến phụ nữ tăng nguy cơ mắc bệnh như xơ vữa động mạch, tăng huyết áp và nguy cơ cao đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Phụ nữ mãn kinh sớm có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn 2-3 lần so với nhóm bình thường, theo bác sĩ Tâm.

Loãng xương và dễ gãy xương

Estrogen là hormone đóng vai trò then chốt trong việc duy trì mật độ xương. Khi mãn kinh sớm, nồng độ estrogen sụt giảm nhanh chóng, từ đó thúc đẩy quá trình mất xương diễn ra mạnh mẽ. Nữ giới mãn kinh sớm có nguy cơ loãng xương và gãy xương nhiều hơn so với nhóm mãn kinh đúng tuổi theo quá trình lão hóa tự nhiên.

Ảnh hưởng khả năng sinh sản

Mãn kinh sớm tức không còn có kinh nguyệt và không rụng trứng hàng tháng, ảnh hưởng nghiêm trọng ở nhóm phụ nữ chưa sinh con hoặc chưa đủ số con theo mong muốn. Nếu muốn có con, họ phải thụ tinh ống nghiệm và xin trứng hiến tặng từ một phụ nữ khác hoặc sử dụng trứng của chính mình nếu từng trữ đông trứng, bảo tồn khả năng sinh sản.

Bác sĩ Thanh Tâm tư vấn kiểm tra nội tiết cho phụ nữ tuổi 40. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Ảnh hưởng tâm lý, cảm xúc

Phụ nữ mãn kinh có sự thay đổi nội tiết đột ngột có thể kéo theo thay đổi về tâm lý như lo âu, mất ngủ, dễ cáu gắt, thay đổi cảm xúc, tâm trạng. Nhiều phụ nữ cảm thấy mất phương hướng, tự ti và giảm hứng thú trong cuộc sống. Nếu chưa có con hoặc chưa chuẩn bị sẵn tâm lý cho giai đoạn mãn kinh, phụ nữ càng dễ ảnh hưởng tâm lý, trầm cảm. Khi mãn kinh sớm, phái đẹp dễ bị khô âm đạo, giảm ham muốn, ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng. Các triệu chứng rụng tóc, da khô, nhăn nheo gây mất tự tin.

Mắc bệnh mạn tính

Ngoài nguy cơ loãng xương và tim mạch, phụ nữ mãn kinh sớm có thể mắc các bệnh mạn tính khác như tiểu đường type 2, suy giảm trí nhớ sớm, bệnh Alzheimer và các rối loạn chuyển hóa, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng. Hệ quả là sức khỏe tổng thể suy giảm nhanh chóng dù tuổi đời còn trẻ.

Nhiều phụ nữ chỉ quan tâm tới estrogen suy giảm do ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản. Tuy nhiên, loại hormone sinh dục nữ này cũng ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Bác sĩ Thanh Tâm khuyến cáo phụ nữ mãn kinh sớm cần đi khám và tư vấn kịp thời để nâng cao chất lượng cuộc sống, phòng ngừa bệnh tật.

Tuệ Diễm