ThS. BS. Sabrina Stefanizzi, khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội, cho biết cơn thiếu máu não thoáng qua được định nghĩa là sự khởi phát đột ngột triệu chứng thần kinh khu trú do thiếu máu não ở một khu vực hoặc võng mạc. Các triệu chứng này kéo dài không quá 24 giờ và không có sự hiện diện tổn thương nhồi máu não cấp trên hình ảnh cộng hưởng từ.
Khoảng một trong ba người từng trải qua TIA sẽ bị đột quỵ sau đó, và khoảng một nửa số đột quỵ này sẽ xảy ra trong vòng một năm sau khi có TIA. Một TIA vừa có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trong tương lai, vừa là cơ hội để ngăn ngừa nó.
Các triệu chứng của TIA tương tự dấu hiệu sớm của đột quỵ. Những triệu chứng này xuất hiện đột ngột và có thể bao gồm: Đau đầu dữ dội, đột ngột, khác với những cơn đau đầu thông thường; yếu, tê hoặc liệt ở mặt, tay hoặc chân, thường là một bên cơ thể; khó khăn trong việc nói hoặc hiểu người khác; mất thị lực đột ngột; chóng mặt hoặc mất thăng bằng
TIA thường chỉ kéo dài vài phút và biến mất trong vòng một giờ. Một số bệnh nhân có thể trải qua nhiều hơn một cơn TIA, và triệu chứng có thể giống nhau hoặc khác nhau tùy thuộc vào phần nào của não bị ảnh hưởng. Đây là một hội chứng nguy hiểm cần được chăm sóc khẩn cấp.
![]() |
ThS. BS. Sabrina Stefanizzi giải thích về cơn thiếu máu não thoáng qua tại Hội thảo Quản lý đột quỵ toàn diện hôm 12/4. Ảnh: Bệnh viện cung cấp |
Nguyên nhân của cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) tương tự đột quỵ thiếu máu não, loại phổ biến nhất. Trong đó, thường gặp nhất là xơ vữa động mạch não; hoặc động mạch vùng cổ bao gồm động mạch cảnh và động mạch đốt sống. Điều này xảy ra khi các mảng xơ vữa tích tụ trong các động mạch. Khi các động mạch nhỏ bị ảnh hưởng, gây ra "nhồi máu não ổ khuyết".
Các mảng xơ vữa có thể làm giảm lưu lượng máu trong động mạch hoặc dẫn đến sự hình thành cục máu đông. Một cục máu đông di chuyển từ một phần khác trong cơ thể, chủ yếu từ tim, đến một động mạch cung cấp máu cho não cũng có thể gây ra TIA.
Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát, gồm tăng huyết áp, cholesterol cao, bệnh tim mạch, lối sống ít vận động, tiểu đường và thừa cân.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng bốn giờ rưỡi đầu tiên kể từ khi có triệu chứng là thời gian quan trọng để giảm thiểu tổn thương não và cải thiện khả năng phục hồi. "Can thiệp kịp thời là chìa khóa để giảm thiểu tổn thương não và cứu sống người bệnh", bà Stefanizzi nói, thêm rằng nếu TIA được xử lý kịp thời, có thể giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ, cũng đồng nghĩa giảm nguy cơ tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong.
Lê Nga