Thay đổi chức năng não ở tuổi 40 thường do căng thẳng hoặc lão hóa, song chúng cũng có thể là dấu hiệu sớm của thoái hóa thần kinh tiềm ẩn. Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến gây mất trí nhớ - rối loạn não ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ, tư duy. Đây là bệnh tiến triển, có khả năng trầm trọng hơn theo thời gian.
Bệnh Alzheimer không đột ngột xuất hiện mà thường trải qua quá trình tiến triển chậm, bắt đầu âm thầm, làm gián đoạn cuộc sống và thói quen hàng ngày. Dưới đây là ba triệu chứng cảnh báo bệnh sớm ở trung tuổi.
Sương mù não, khó tập trung
Thỉnh thoảng quên một số thứ như chìa khóa, tên một người, những gì ai đó vừa nói là bình thường. Tuy nhiên, sương mù não liên tục xảy ra, khó tập trung, khó tìm kiếm từ ngữ để diễn tả có thể báo hiệu viêm thần kinh sớm.
Tình trạng điều hòa glucose kém trong não là một trong những nguyên nhân gây sương mù não. Não cần sử dụng nhiều năng lượng để duy trì hoạt động. Kháng insulin hoặc hội chứng chuyển hóa phát triển ở giai đoạn trung niên có thể khiến nguồn năng lượng cung cấp cho não giảm sút. Điều này khiến một người có các triệu chứng như hay quên, lú lẫn và khó khăn trong các công việc hàng ngày.
Phản ứng cảm xúc mới, không thể giải thích
Ở tuổi trung niên, căng thẳng, áp lực trong cuộc sống có thể khiến não quá tải, gây ra cảm xúc bất thường. Tuy nhiên, những cảm xúc tiêu cực ngày một gia tăng như bực bội, lo lắng, buồn bã không phải lúc nào cũng xuất phát từ yếu tố bên ngoài. Hệ thần kinh trong giai đoạn này có thể nhạy cảm hơn do viêm ở các tế bào vi mô. Đây là tế bào miễn dịch chính của não, hoạt động như các đại thực bào trong hệ thần kinh trung ương, có vai trò chống lại mầm bệnh, chấn thương hoặc nhiễm trùng. Viêm tế bào vi mô cũng có khả năng khởi phát từ tình trạng mất trí nhớ như bệnh Alzheimer.
Ngủ không ngon, thức giấc giữa đêm
Não cần giấc ngủ sâu để tự làm sạch thông qua hệ thống glymphatic. Đây là hệ thống thanh thải chất thải trong não, giống như hệ thống bạch huyết ở các phần khác của cơ thể. Nó chịu trách nhiệm loại bỏ chất thải chuyển hóa cùng chất lỏng dư thừa. Quá trình này được thúc đẩy bởi các tế bào hình sao trong não giúp điều chỉnh lưu lượng chất lỏng. Khi hệ thống thanh thải này bị gián đoạn, các chất độc tích tụ, đặc biệt là các mảng bám amyloid, có liên quan đến bệnh Alzheimer.
Thức giấc vào giữa đêm với cảm giác bồn chồn hoặc ngủ đủ nhưng vẫn thức dậy vẫn mệt mỏi không phải lúc nào cũng do chứng mất ngủ. Một số trường hợp còn buồn ngủ do não thiếu trạng thái phục hồi sâu mà nó cần, thường là mất cân bằng thần kinh hóa học từ bên trong.
Bệnh Alzheimer không có cách chữa khỏi hoàn toàn nhưng một số phương pháp điều trị giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu có các dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên đi khám sớm để loại trừ khả năng bệnh Alzheimer hoặc có biện pháp kiểm soát phù hợp.
Bảo Bảo (Theo Times of India)
