Thoát vị đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm bị lệch, trượt khiến cho phần nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài, lồi khỏi vị trí bình thường giữa các đốt sống. Thạc sĩ Trần Văn Dần, Kỹ thuật viên trưởng Khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết người bệnh cần điều chỉnh chế độ vận động để tránh tác động vào vùng cột sống bị ảnh hưởng, khiến đĩa đệm thoát vị nặng hơn, gây đau đớn, chấn thương.

Dưới đây là một số động tác mà người bệnh thoát vị đĩa đệm không nên tập.

Gập bụng sâu

Để thực hiện động tác này, người tập cần nằm dưới sàn trong tư thế co gối. Ban đầu, người tập đẩy lưng xuống sàn để làm căng cứng cơ bụng. Sau đó, siết chặt cơ bụng để nhấc vai và phần thân trên lên khỏi mặt sàn.

Dù có tác dụng củng cố vùng cơ xung quanh, gập bụng lại đặt áp lực lớn gấp đôi lên lưng dưới của người tập so với trạng thái đứng thẳng. Do đó, mỗi lần gập bụng là một lần đĩa đệm vùng thắt lưng bị chèn ép và đẩy lồi ra ngoài nhiều hơn. Bài tập này không phù hợp với người bệnh thoát vị đĩa đệm, nhất là thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng.

Squat sâu

Để thực hiện động tác squat, người tập đứng thẳng, hai chân rộng bằng vai. Sau đó, hạ người xuống từ từ trong tư thế ngồi xổm, cố gắng giữ thăng bằng trên hai chân. Hạ người xuống càng sâu động tác squat càng tác động mạnh vào cơ mông, cơ đùi sau và cơ đùi trước.

Song khi squat sâu, cơ mông căng co kéo hông, khiến phần lưng dưới cong lại không tự chủ. Tư thế cong này không tốt cho cột sống, gây áp lực lên đĩa đệm đã thoái hóa. Theo thạc sĩ Dần, nếu muốn tập squat, người bệnh thoát vị đĩa đệm chỉ nên tập bài squat nông, giữ thẳng lưng.

Kỹ thuật viên Khoa Phục hồi chức năng hướng dẫn người thoát vị đĩa đệm tập động tác squat nông, tránh squat sâu. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Chạm tay vào ngón chân

Đây là động tác thường thấy trong các bài khởi động làm nóng cơ thể, nhất là các buổi tập yoga. Người tập đứng thẳng, sau đó cúi người xuống và cố gắng chạm các đầu ngón tay vào đầu ngón chân.

Trong tư thế này, thắt lưng trở thành điểm chịu tải trọng chính cho toàn bộ phần đầu, cổ, lồng ngực và các nội tạng bên trong, do người tập phải cong lưng, cúi về phía trước, hạ người xuống dưới. Với người đã bị thoát vị đĩa đệm, động tác này dồn áp lực rất lớn lên các đĩa đệm thắt lưng khiến tình trạng nặng hơn.

Nhảy dây

Thạc sĩ Dần khuyên người bệnh thoát vị đĩa đệm nên tránh tất cả chuyển động đột ngột như đứng lên, ngồi xuống quá nhanh hoặc lấy đà bật nhảy. Lý do vì các động tác này đều tác động lên đĩa đệm, có thể tạo ra cơn đau cấp tính. Nhảy dây không những là một chuyển động đột ngột mà còn lặp đi lặp lại nhiều lần, dồn dập trong thời gian ngắn. Bài tập này có thể khiến tổn thương tích lũy, làm tăng nặng tình trạng thoát vị đĩa đệm.

Vặn xoắn

Các chuyển động yêu cầu vặn xoắn đều không tốt cho người bị thoát vị đĩa đệm vì ảnh hưởng tới cột sống và khiến các đĩa đệm phải trượt ngang nhiều hơn. Đây là loại chuyển động người bệnh cần tránh vì không chỉ khiến đĩa đệm bị mài mòn nhanh hơn, mà còn gây chèn ép dây thần kinh, tạo ra các cơn đau, tê bì, thậm chí yếu cơ.

Động tác vặn xoắn rất phổ biến trong nhiều môn thể thao được yêu thích như cầu lông, tennis, bóng bàn và pickleball. Người bị thoát vị đĩa đệm nên hạn chế chơi các môn thể thao này để tránh bệnh tăng nặng.

Thanh Long