Ăn thực phẩm không đảm bảo chất lượng hoặc dị ứng thực phẩm có thể gây đau bụng. Tuy nhiên, nếu thường xuyên đau bụng sau bữa ăn, tình trạng này có thể do một số bệnh tiềm ẩn.

Loét dạ dày tá tràng phát triển khi lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày hoặc phần đầu của ruột non bị tổn thương do axit dạ dày bào mòn, gây ra vết loét trên thành dạ dày hoặc tá tràng. Người bệnh thường bị đau phần trên bên trái hoặc phần trên giữa bụng. Cơn đau có đặc điểm nhói, nóng rát hoặc âm ỉ, đôi khi lan ra sau lưng, khởi phát ngay sau khi ăn và cải thiện sau ăn 2-3 giờ. Vết loét rộng có thể gây đau bụng dữ dội kèm mệt mỏi, chóng mặt hoặc mất ý thức.

Tắc ruột là tình trạng tắc nghẽn phân khiến thức ăn và chất lỏng không đi qua đại tràng. Nguyên nhân có thể là do dính sau phẫu thuật, thoát vị, ung thư đại tràng hoặc một số tình trạng như bệnh Crohn, viêm túi thừa. Triệu chứng gồm chán ăn, đau bụng quặn từng cơn ở giữa đến dưới dạ dày, táo bón, nôn mửa và sưng tấy.

Sỏi mật là những cặn cứng của mật hoặc dịch tiêu hóa có thể hình thành trong túi mật, nằm ở bên phải bụng. Sỏi mật thường gặp ở người trong độ tuổi 40, đã sinh con, thừa cân hoặc béo phì, người ăn nhiều chất béo, ít vận động, mắc bệnh tiểu đường, dùng thuốc tránh thai đường uống có chứa estrogen. Sỏi mật gây ra cảm giác đau quặn ở vùng bụng trên bên phải, thường xảy ra trong vòng vài giờ sau khi ăn, nhất là bữa ăn có nhiều chất béo.

Cơn đau do sỏi mật có thể kéo dài chỉ vài phút hoặc kéo dài tới vài giờ và thường kèm theo buồn nôn, nôn. Đau có thể lan ra bên phải cơ thể đến lưng hoặc xương bả vai phải. Trường hợp sỏi mật to chặn lối ra của túi mật, có thể dẫn đến viêm túi mật, gây ra đau bụng dữ dội và dai dẳng, buồn nôn dữ dội, nôn mửa, sốt cao. Sỏi mật cũng có thể chặn các ống thoát ra từ gan hoặc tuyến tụy, gây viêm các ống và cơ quan này.

Thiếu máu cục bộ động mạch mạc treo xảy ra khi các mảng bám cholesterol phát triển bên trong các động mạch cung cấp máu cho ruột, làm giảm lưu lượng máu qua các mạch máu này. Khi bạn ăn, các tế bào trong ruột tăng mức độ hoạt động để giúp tiêu hóa và cần nhiều oxy từ máu hơn. Nếu nguồn cung cấp máu không đủ để đáp ứng nhu cầu này có thể gây đau bụng.

Đau bụng do thiếu máu cục bộ mạc treo thường kèm theo tiêu chảy, buồn nôn, nôn hoặc đầy hơi. Nó có xu hướng xảy ra từ 15 đến 60 phút sau khi ăn và kéo dài tới hai giờ. Các yếu tố nguy cơ của tình trạng này bao gồm hút thuốc, huyết áp cao, cholesterol cao, béo phì, thiếu hoạt động thể chất và căng thẳng.

Viêm tụy hoặc viêm tuyến tụy cũng có thể do sỏi mật gây ra. Đau tụy thường khiến bụng đau dữ dội, cơn đau có thể lan ra sau lưng, có xu hướng tăng nặng sau khi ăn uống. Các triệu chứng khác bao gồm bụng sưng và đau, buồn nôn, nôn, sốt, nhịp tim tăng nhanh.

Anh Chi ( Theo Livestrong)