Nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature năm 2023 của giáo sư TimClutton-Brock, ĐH Cambridge (Anh) đã khám phá thế giới bí ẩn của sự cạnh tranh nội bộ gián tiếp giữa phụ nữ.

Nhóm nghiên cứu tuyển dụng gần 600 người tham gia độ tuổi từ 25-45, đã kết hôn và làm cha mẹ. Họ được yêu cầu ước tính phản ứng của những người đồng giới khác trong hơn 20 tình huống khác nhau, liên quan đến một nguồn lực có lợi cho phụ nữ như thức ăn, sự an toàn, địa vị, sức mạnh...

Kết quả cho thấy, phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc rất tiêu cực với những người phụ nữ có thứ đó, cao hơn đáng kể nam giới trong tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn rất dễ nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét người có nhan sắc.

Đặc biệt, nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc có nhưng không đáng kể.

Nghiên cứu sâu hơn, chuyên gia nhận thấy phụ nữ tỏ thái độ tiêu cực mạnh mẽ với những người cùng giới tính, liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt.

Nói cách khác, phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực (ai đó có thứ họ muốn nhưng không có) giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới. Điều này có nghĩa phụ nữ không bực dọc khi họ cảm thấy mình kém cỏi hơn người khác. Thay vào đó, họ bực dọc, so sánh khi thấy mình kém cỏi so với những người phụ nữ khác.

Lý giải điều này, tâm lý học tiến hóa giải thích, thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị.

Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ "phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị". Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế.

Thùy Linh (Theo Psychology Today)