Tiết mục thả tay, đi xe thăng bằng vòng quanh rạp xiếc của anh Lê Minh Quốc (41 tuổi) tại thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang, tối 13/6.

Anh Quốc là con trai ông Lê Minh Lâm, 73 tuổi, trưởng đoàn xiếc môtô bay Hiếu Nghĩa, người đã biểu diễn từ năm 1970, sau đó truyền nghề cho con cái.

Hai ngày cuối tuần, thị trấn Phú Mỹ nhộn nhịp bởi đông đảo người dân đổ về xem xiếc môtô bay của đoàn xiếc Hiếu Nghĩa.

Theo anh Quốc, đoàn chỉ xin biễu diễn ở những lễ hội lớn ở khu vực miền Tây Nam Bộ như An Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng và Bến Tre, từ Tết Nguyên đán đến tháng 5 âm lịch.

"Đoàn thường diễn trước mùa mưa, tuy nhiên, vì phải xin giấy phép từ Sở ngành nên mất khá nhiều thời gian. Vì vậy, mọi người trong nhà, trừ ba mẹ lớn tuổi, đều phải làm thêm nghề khác vừa kiếm sống, vừa giữ nghề", anh Quốc nói.

Ngồi trên chiếc Peugeot 2 sản xuất từ năm 1950, anh Quốc dùng còi, thổi một hơi thật dài bắt đầu buổi diễn.

Mỗi suất biểu diễn xe bay khoảng 15 phút, giá vé 30.000 đồng đối với người lớn và 20.000 đồng với trẻ nhỏ.

Anh Quốc cùng Lào, em trai 36 tuổi đồng diễn xe bay trong tiếng vỗ tay, hò reo tán thưởng của khán giả.

Những động tác phóng xe lên sát khán đài, bỏ 2 tay hay lấy tiền thưởng của diễn viên xiếc khiến khán giả thích thú.

"Đây là lần đầu tiên em xem xe bay. Thấy các chú rất ngầu", Gia Hân, 19 tuổi, nói.

Theo anh Quốc, để tiết mục diễn ra trơn tru và thành công thì việc lắp ráp và tháo gỡ các thùng gỗ - vốn là sân khấu biểu diễn rất kỳ công. Anh và các thành viên trong gia đình phải tự thực hiện, không thể thuê người ngoài.

Ông Lê Minh Lâm và vợ, bà Nguyễn Thị Tay bên những chiếc Peugeot 2 sau buổi diễn.

Ông Lâm kể bắt đầu biểu diễn môtô từ năm 1970 sau đó truyền nghề cho con cái. Hơn 35 năm biểu diễn, ông đã từng đi nhiều nơi trong nước và cả nước ngoài như Trung Quốc, Lào và Campuchia.

Vợ ông Lâm - bà Tay, từng là diễn viên môtô, sao đó lui về chăm lo cho gia đình, vừa đào tạo các lứa diễn viên. Bà Tay cho biết trước đây, các đoàn môtô bay cũng có nhiều diễn viên nữ, nhưng dần người ta bỏ nghề, "vì cái nghề vừa nguy hiểm, vừa ít tiền nên chẳng ai muốn tiếp tục".

Dần dần, các gánh môtô bay biến mất, còn đoàn Hiếu Nghĩa hôm nay.

Chiếc còi treo bên chiếc xe bay, cũng là vật trao truyền suốt 30 năm biểu diễn của cha con ông Lâm. Khi bắt đầu buổi diễn, diễn viên sẽ thổi một hơi dài. Khi kết thúc buổi diễn sẽ thổi nhiều tiếng liên tục.

Sau buổi diễn, không gian sân khấu được đại gia đình ông Lâm tận dụng làm nơi ăn ngủ, nghỉ ngơi. Khu vực sân khấu dành cho vợ chồng anh Quốc (con trai đầu) và hai con được; còn lại mọi người sẽ ngủ ở phòng bán vé.

Anh Quốc cùng vợ - chị Huyền, đứng trước khu vực sân khấu của gia đình. Hai vợ chồng cho biết, công việc chính là bán cơm ở Sóc Trăng. Tuy nhiên nếu đi diễn, chị Huyền sẽ đi theo phụ cơm nước cho gia đình; hoặc nếu chỗ biểu diễn có sân rộng, chị sẽ bán thêm đồ ăn vặt để kiếm thêm thu nhập.

Ông Lâm cho biết khó khăn nhất là đoàn vẫn phải đóng thuế, dù có nhiều tháng trong năm không hoạt động. "Tôi đã nhiều lần muốn giải thể nhưng nghĩ về cái nghề không có ai duy trì, chỉ còn gia đình mình nên vẫn ráng làm", ông Lâm trải lòng thêm.

Hòa Nguyễn