"Dù mỗi tháng kiếm được vài chục triệu đồng nhờ làm người mẫu nhưng tôi vẫn mê nghề đồng nát, không ngửi mùi phế liệu ở bãi không ngủ ngon được", Oanh, 19 tuổi, ở quận Đống Đa, Hà Nội nói.

Kim Oanh, 19 tuổi, ở quận Đống Đa, Hà Nội đang phụ giúp bố mẹ tính tiền, bốc hàng ở bãi sắt vụn của gia đình, tháng 6/2025. Ảnh: Phạm Lâm

Oanh cho biết gia đình đã có ba đời làm đồng nát. Bố mẹ cô theo nghề từ những năm 2000. Lúc đầu ông bà cũng rong ruổi khắp các ngõ ngách phố phường Hà Nội để nhặt ve chai. Năm 2015, gia đình mở vựa thu mua tại nhà.

Cô gái trẻ thừa nhận từng cảm thấy xấu hổ, tự ti mỗi lần phải giới thiệu nghề nghiệp của bố mẹ. Những năm cấp một, cấp hai, bạn bè Oanh cũng thường xuyên trêu chọc bởi cho rằng bố mẹ làm nghề thấp kém.

"Có những lần đang đi chơi cùng bạn bè, gặp bố mẹ đang bới móc ở bãi rác, chở phế liệu hôi hám, tôi xấu hổ quá chạy vội đi", Oanh kể.

Lên cấp ba, cô ngày càng hiểu chuyện hơn, thương bố mẹ vất vả ngày đêm nuôi hai con anh học. Năm 2023, Oanh xung phong ra ngồi ở bãi để tính tiền, phân loại phế liệu hay thỉnh thoảng đi thu gom cùng bố mẹ, anh trai.

Thời gian đầu, Oanh chưa quen với nhịp độ làm việc từ sáng sớm tới đêm muộn, khó thở khi liên tục ở vựa, hít mùi đồng, nhôm, sắt, nhựa lẫn lộn. Cô phải học từng bước từ phân loại nhựa đen, nhựa xô, nhựa dai rồi sách, giấy, đồ tái chế được. Công đoạn phân loại, kiểm hàng vất vả một thì việc cắt sắt, nghiền giấy còn mệt hơn. Oanh từng nhiều lần bị bỏng bởi máy khò dùng để cắt sắt phun lửa vào người. Bụi từ giấy vụn cũng làm cô ho khan dai dẳng.

"Có những tuần hàng về nhiều, sắt từ công trường cũng chất đống, tôi phải dậy sớm hay làm xuyên đêm cho kịp xuất hàng", cô gái 19 tuổi nói.

Nhưng khi quen dần, Oanh nói càng thấy công việc "thư giãn, thú vị". Cô gái cho biết có những lần đi gom phế liệu tìm được sách hiếm, bán lại được vài trăm nghìn đồng. Hay những lần cô nhặt được đồng hồ cổ thu mua vài triệu nhưng giá thực hàng chục triệu đồng. Thậm chí cô còn nhặt được vàng, tiền mặt ở trong những chiếc tủ cũ.

"Cảm thấy háo hức, tò mò như đi tìm kho báu. Làm việc chân tay này không phải suy nghĩ đầu óc, mệt nhưng vui. Tôi cũng thích buôn chuyện với các cô đồng nát nữa, nhờ họ tôi hiểu hơn về nghề mưu sinh này", Oanh nói.

Giữa năm 2024, Oanh nhận được lời mời làm mẫu ảnh bởi ngoại hình đẹp. Ban đầu, cô cũng đắn đo bởi bận học và giúp bố mẹ làm đồng nát. Nhưng được gia đình động viên, cô thử sức. Từ tiền công vài trăm nghìn đồng một buổi chụp, Oanh được nhiều shop biết tới dần rồi thù lao tăng dần. Đến nay cô có thể kiếm được vài chục triệu đồng mỗi tháng.

"Dù vậy tôi vẫn muốn làm song song cả hai nghề, bởi đồng nát là nghề gia truyền, phần nữa đây cũng là nghề mà bố mẹ tôi luôn tự hào", Oanh chia sẻ.

Để mọi người có cái nhìn khác về nghề đồng nát, đầu năm nay, Oanh lập tài khoản TikTok để đăng tải cuộc sống "sáng làm mẫu ảnh tối làm đồng nát" của mình. Sau gần chục video, Oanh bất ngờ thu hút gần 70.000 người theo dõi, hàng chục triệu lượt xem và quan tâm. Nhiều bình luận động viên cô như "Đừng khinh thường nghề đồng nát khi nó nuôi sống được cả gia đình" hay "Nhà mình cũng làm đồng nát và mình từng thấy xấu hổ, nhờ Oanh mà mình tự tin hơn".

Tuy nhiên, Oanh cũng nhận được nhiều bình luận trái chiều "không tin cô có thể làm nghề này, chỉ đang câu view".

Đối diện với phản ứng mạnh từ cộng đồng mạng, Oanh cho rằng cô chỉ chia sẻ thật về cuộc sống hàng ngày và tiếp thu những góp ý tích cực.

Kim Oanh làm mẫu ảnh cho một thương hiệu thời trang, tháng 6/2025. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Khi thấy con gái nổi tiếng trên mạng xã hội, chị Nguyễn Hằng, 44 tuổi, mẹ Oanh thấy vui và hạnh phúc khi xem con chia sẻ về nghề và nhận được sự quan tâm.

"Tôi nhận ra con mình đã thực sự trưởng thành, hiểu chuyện. Nhưng tôi cũng muốn nếu có cơ hội con sẽ làm những việc bớt nhọc nhằn, vất vả hơn", chị Hằng nói.

Kim Oanh cũng cho biết hiện tại vẫn vừa làm giúp bố mẹ vừa học hỏi thêm các nghề khác để hoàn thiện bản thân.

"Mong rằng những câu chuyện tôi chia sẻ sẽ giúp nhiều người trân quý nghề này hơn bởi nó thực sự nguy hiểm và vất vả", Oanh nói.

Nga Thanh