Phát biểu tại lễ kỷ niệm 65 năm truyền thống ngành Kiểm sát nhân dân (26/7/1960) sáng 21/7, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định dù với tổ chức, bộ máy và nhiệm vụ nào, Viện kiểm sát nhân dân vẫn giữ vị trí, vai trò quan trọng trong bộ máy Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Tổng Bí thư đề nghị ngành kiểm sát phải bám sát nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn phát triển mới của đất nước; đặt hoạt động trong tổng thể yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, gắn với công cuộc đổi mới, phát triển nhanh và bền vững.

Ngành cần đảm bảo hoạt động hiệu quả, thông suốt theo mô hình ba cấp sau khi được sắp xếp, tinh gọn. Viện kiểm sát nhân dân là một trong những thiết chế bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, giữ gìn sự liêm chính tư pháp, góp phần bảo đảm nguyên tắc thượng tôn pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân - những giá trị cốt lõi của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Tổng Bí thư lưu ý, đội ngũ kiểm sát viên phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên môn sâu, đạo đức trong sáng, kỷ luật nghiêm minh và "có dũng khí bảo vệ cái đúng, kiên quyết đấu tranh với cái sai". Mỗi cán bộ kiểm sát cần nhận thức rõ sứ mệnh bảo vệ nền tảng pháp lý của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; không ngừng rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ theo lời Bác Hồ dạy: "Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn".

Hoạt động công tố phải bảo đảm đúng pháp luật, đúng người, đúng tội; tránh oan sai, bỏ lọt tội phạm. "Tinh thần xử lý nghiêm minh nhưng phải nhân văn, nhân đạo. Pháp luật không chỉ để trừng trị mà còn để giáo dục, cảm hóa, bảo vệ và khai mở lối đi hướng thiện", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Mỗi quyết định truy tố, không truy tố, kháng nghị hay kiến nghị... đều liên quan trực tiếp đến số phận con người, vì vậy "phải cân nhắc kỹ cả lý và tình, để người bị xử lý tâm phục, khẩu phục, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào nền tư pháp.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu sáng 21/7. Ảnh: Đảng Cộng sản

Tổng Bí thư cũng đề nghị ngành kiểm sát tăng cường bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích nhà nước và nhóm dễ bị tổn thương; kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết các vụ việc dân sự, hành chính, kinh doanh, thương mại. Ngành cần đẩy mạnh áp dụng thủ tục rút gọn và biện pháp phi tố tụng như hòa giải, đối thoại, thương lượng, thỏa thuận nhận tội... nhằm giảm thiểu xung đột xã hội, tiết kiệm nguồn lực xã hội.

Người đứng đầu Đảng lưu ý ngành kiểm sát cần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học - công nghệ, hiện đại hóa hoạt động, hướng tới xây dựng mô hình Viện kiểm sát điện tử.

Tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng danh hiệu "Anh hùng Lao động" cho tập thể Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Sáng cùng ngày, Tổng Bí thư đến thăm Trung tâm điều hành thông minh ngành kiểm sát nhân dân - nơi hướng tới quản lý toàn trình xử lý án hình sự trên môi trường số. Trung tâm sẽ kết nối liên thông dữ liệu án hình sự giữa ngành công an, viện kiểm sát, tòa án, đồng thời ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) hỗ trợ hoạt động nghiệp vụ.

Vũ Tuân