Tham gia thảo luận tại hội trường sáng 17/6 về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu Tô Văn Tám, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, bày tỏ lo ngại về tình trạng hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại.

Ông dẫn số liệu cho thấy năm 2023, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện và xử lý hơn 52.000 vụ vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Năm 2024, con số này là 47.000 vụ và trong 4 tháng đầu năm 2025, đã phát hiện hơn 34.000 vụ, trong đó 1.450 vụ bị khởi tố hình sự với 2.100 người liên quan.

"Tình hình vi phạm hầu như không giảm, thậm chí có chiều hướng phức tạp hơn, bất chấp sự nỗ lực của các cơ quan chức năng", ông Tám nhận định.

Ông cho rằng hàng giả, hàng nhái đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, như đe dọa sức khỏe, tính mạng người dân, làm suy giảm uy tín thương hiệu của doanh nghiệp chân chính, cản trở sự phát triển của nền kinh tế và gây thất thu ngân sách Nhà nước. Đặc biệt, các mặt hàng như thực phẩm giả, thuốc giả, mỹ phẩm giả với thủ đoạn ngày càng tinh vi đã lưu hành nhiều năm qua.

Một trong những vụ án đáng chú ý gần đây là đường dây sản xuất, buôn bán hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả có liên quan đến một cán bộ cấp cao - vụ việc đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố. "Việc này cho thấy có sự tiếp tay của một số cán bộ thoái hóa về phẩm chất, đạo đức và lối sống", ông Tám nhấn mạnh.

đại biểu Tô Văn Tám, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội

Không chỉ vậy, theo ông, hàng giả còn tràn lan trên mạng xã hội, được quảng bá rầm rộ bởi một số người nổi tiếng, khiến người tiêu dùng dù thông thái đến mấy cũng khó phân biệt đâu là thật, đâu là giả.

Từ thực trạng này, ông Tám đặt loạt câu hỏi về hiệu quả quản lý hiện nay: "Có tình trạng nhiều đầu mối quản lý, kiểm soát nhưng hoạt động chưa thống nhất hay không? Sự chồng chéo trong quản lý đến đâu? Có lỗ hổng ở chỗ nào trong quản lý?". Đồng thời, ông cho rằng khung pháp lý hiện tại chưa đủ mạnh để người tiêu dùng được bồi thường khi bị thiệt hại do hàng giả gây ra. Việc giám định, xác định lỗi rất phức tạp, khiến người dân khó chứng minh thiệt hại.

Do đó, ông kiến nghị Chính phủ thúc đẩy các hoạt động trợ giúp pháp lý, tư vấn luật, tuyên truyền giáo dục pháp luật để người dân biết cách tự bảo vệ mình bằng công cụ pháp lý. Theo ông, hàng giả là vấn đề xã hội và đạo đức rất nghiêm trọng, quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi và có hiện tượng móc ngoặc của một số cán bộ công quyền suy thoái. Vì vậy, phòng chống hàng giả và gian lận thương mại cần được nâng lên tầm chiến lược quốc gia để có chính sách hiệu quả, đồng bộ và lâu dài.

Đại biểu Lê Hữu Trí (Phó đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa) cũng cho rằng một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ thời gian tới là kiên quyết đấu tranh với các loại tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái - những mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống và niềm tin của nhân dân.

Dư luận đặt câu hỏi: Với cả một hệ thống pháp luật quản lý bao quát gần như toàn diện, cùng nhiều lực lượng giám sát từ biên giới, cửa khẩu đến nội địa, khu dân cư, vì sao hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đồ ăn thức uống giả vẫn được sản xuất, lưu hành, bày bán công khai trong các nhà thuốc, cửa hàng hợp pháp - thậm chí có mặt trong bệnh viện, bếp ăn, trường học?

Tình trạng này cho thấy sự bất cập trong quản trị xã hội và năng lực phòng chống tội phạm. Theo ông Trí, Chính phủ cần nhanh chóng thay đổi phương thức quản trị để không tạo ra môi trường cho các loại tội phạm tồn tại.

"Cần có hành lang pháp lý để trừng phạt nghiêm minh tội phạm. Phải có các cuộc thanh lọc, phát hiện và xử lý cán bộ thực thi pháp luật đã bao che, dung túng cho các hành vi tội phạm", ông nói.

Sơn Hà