Phát biểu tại họp báo quốc tế sáng 17/6 về sửa đổi Hiến pháp và tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Thứ trưởng Nội vụ Trương Hải Long khẳng định việc Việt Nam sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh từ 63 xuống còn 34 với quy mô lớn hơn không chỉ giúp tinh gọn bộ máy mà còn tạo dư địa thúc đẩy phát triển kinh tế, đầu tư liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh giữa các địa phương.

Việc tổ chức lại đơn vị hành chính sẽ giúp bộ máy chính quyền hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tiết kiệm ngân sách, đồng thời tái cấu trúc không gian phát triển, tăng sức cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

"Khi địa phương có quy mô lớn hơn, sẽ có thêm điều kiện phát triển hạ tầng giao thông, chuỗi liên kết, cơ hội đầu tư... Từ đó thúc đẩy phát triển đồng đều hơn giữa các vùng miền", ông Long nói và nhấn mạnh chính quyền địa phương hai cấp sẽ gần dân, sát dân và phục vụ người dân tốt hơn.

Thứ trưởng Nội vụ Trương Hải Long trả lời báo chí sáng 17/6. Ảnh: Hoàng Phong

Theo Thứ trưởng, Việt Nam đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho việc sáp nhập cấp tỉnh, cấp xã và vận hành mô hình hai cấp chính quyền. Các chỉ đạo được thống nhất từ Trung ương đến địa phương trong hệ thống Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc. Quốc hội và Chính phủ đã sửa đổi Hiến pháp 2013 và một số luật quan trọng như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức... Hệ thống văn bản dưới luật cũng được ban hành kịp thời, đảm bảo đồng bộ khi mô hình chính thức đi vào hoạt động từ 1/7.

Công tác cán bộ được chuẩn bị kỹ lưỡng. Đội ngũ cấp xã mới sẽ được bố trí cán bộ có trình độ, chuyên môn phù hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý đa nhiệm. Việc phân công công việc đảm bảo rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm. Hạ tầng số, thiết bị làm việc, trụ sở và nhà công vụ được đầu tư đồng bộ. Hệ thống thủ tục hành chính đã liên thông tới toàn bộ 3.321 xã, phường mới.

Ông Long cho biết thời gian tới, Chính phủ sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển chính quyền số, công dân số, thực hiện xử lý thủ tục hành chính toàn trình trên môi trường điện tử. "Tôi tin tưởng từ ngày 1/7, chính quyền địa phương tại 34 tỉnh, thành và hơn 3.300 xã, phường sẽ vận hành thông suốt, hiệu quả", ông nói.

Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận chủ trương sáp nhập và tổ chức lại bộ máy diễn ra trong thời gian ngắn nên gặp không ít thách thức. Trong đó, việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tổ chức cán bộ, sắp xếp công việc cho đội ngũ dôi dư là nhiệm vụ cấp bách. Các chính sách hỗ trợ cho người nghỉ việc, chuyển vị trí công tác đã được ban hành sớm để tạo sự đồng thuận.

Một thách thức lớn khác là nâng cao năng lực cán bộ cấp xã - vốn trước đây chỉ thực hiện một số nhiệm vụ cơ sở, nay sẽ đảm nhận nhiều đầu việc trực tiếp liên quan đến người dân, doanh nghiệp. Chính phủ sẽ tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ này để đáp ứng yêu cầu mới.

Ngoài ra, Thứ trưởng Nội vụ cho biết Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành, địa phương đảm bảo không để xảy ra đứt quãng thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển tiếp.

Trước đó, ngày 12/6, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, chính thức giảm số tỉnh, thành phố từ 63 xuống còn 34. Cả nước còn 3.321 xã, phường, đặc khu.

Sau sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng (gộp với Bình Thuận và Đăk Lăk) trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước với 24.000 km2. Trong khi đó, tỉnh Hưng Yên (sáp nhập với Thái Bình) nhỏ nhất với diện tích 2.500 km2.