Thảo luận tổ tại Quốc hội sáng 11/6 về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, luật sư Trương Trọng Nghĩa cho rằng các địa danh nổi tiếng là hồn cốt của dân tộc, gắn liền với chiều dài lịch sử. Trải qua hàng chục, hàng trăm năm, những địa danh này đã góp phần hình thành nên nhân cách con người Việt Nam. Đó cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp đất nước giữ được bản sắc, không bị đồng hóa, dù từng trải qua nghìn năm đô hộ.

Ông nhấn mạnh các địa danh lịch sử cần được xử lý một cách khéo léo trong quá trình sắp xếp để tránh tình trạng biến mất khỏi bản đồ hành chính. "Nếu các địa danh nổi tiếng của đất nước không còn, thì việc dạy con em về truyền thống lịch sử sẽ như dạy ngoại ngữ", ông Nghĩa ví von.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa phát biểu sáng 11/6. Ảnh: Quang Phúc

Tại tổ Hà Nội, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy cũng bày tỏ trăn trở về việc thay đổi tên gọi và địa danh hành chính khi sáp nhập cấp tỉnh, xã và bỏ cấp huyện. Theo bà, sự thay đổi này sẽ tác động sâu rộng đến đời sống người dân và hoạt động giao dịch của doanh nghiệp.

Vì vậy, bà Thủy đề nghị Chính phủ sớm xây dựng các công cụ hỗ trợ cập nhật thông tin thay đổi địa danh hành chính, cũng như chuyển đổi dữ liệu liên quan nhằm tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Bà dẫn chứng một số thương hiệu nông sản lâu đời như vải Thanh Hà (Hải Dương), vải Lục Ngạn (Bắc Giang) đã nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn trên thế giới. Khi bỏ cấp huyện, cần làm rõ các thương hiệu này sẽ thay đổi ra sao hay vẫn được duy trì, để kịp thời có giải pháp phù hợp.

"Trong bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển mạnh, nếu từ 1/7 địa chỉ và địa danh thay đổi sẽ ảnh hưởng rất lớn đến logistics. Vì thế, chúng ta cần có giải pháp kịp thời để tuyên truyền rộng rãi trong và ngoài nước", bà Thủy nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy phát biểu sáng 11/6. Ảnh: Phạm Thắng

Đại biểu Nguyễn Anh Trí cũng đề nghị "cân nhắc kỹ lưỡng", xem xét giữ lại các thành phố thuộc tỉnh như Hội An, Nha Trang, Đà Lạt... bởi đây là những đô thị có bề dày lịch sử hàng trăm năm, thậm chí 300-400 năm.

Theo ông, xu thế toàn cầu là tập trung hóa và phát triển các đô thị. Tại Việt Nam, từ sau năm 1975 đến nay, nhiều thành phố thuộc tỉnh đã được hình thành, tạo ra vị thế mới và mở ra cơ hội phát triển cho địa phương. Do đó, ông đề xuất Quốc hội khi sửa đổi Hiến pháp cần cân nhắc các quy định liên quan nhằm tạo điều kiện và không gian phát triển cho các đô thị cấp tỉnh.

Theo Đề án của Chính phủ về sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp (công bố giữa tháng 4), cấp huyện - vốn là cấp trung gian - sẽ được bãi bỏ. Mô hình hành chính tương đương cấp huyện gồm thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, thị xã, quận, huyện, thị trấn... sẽ không còn được duy trì.

Hiện cả nước có 84 thành phố trực thuộc tỉnh, 53 thị xã và 2 thành phố trực thuộc thành phố trực thuộc trung ương (Thủ Đức và Thủy Nguyên). Tất cả các đơn vị này hiện đều được xác định là đơn vị hành chính cấp huyện theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Vũ Tuân - Hoài Thu