Edwin Yebei Kiptoo, VĐV marathon người Kenya, trở lại Việt Nam vào tuần trước để tiếp tục hành trình chạy bộ. Kiptoo được ví như không có đối thủ ở các giải marathon tại Việt Nam vào năm ngoái, vô địch ít nhất bảy giải và bỏ túi số tiền thưởng hàng trăm triệu đồng. Chân chạy sinh năm 1987 cho biết nguồn lực tài chính này giúp anh trang trải cho vợ và con gái ở quê nhà. Không những thế, Kiptoo còn để dành được một khoản để mua đất đầu tư.

"Sau khi tính toán, tôi và vợ quyết định mua một mảnh đất gần nhà để trồng trọt và hướng đến các kế hoạch lâu dài. Tôi chưa từng nghĩ đến chuyện mua đất trước đây, nhưng sau một năm cố gắng, điều đó đã trở thành hiện thực", anh nói. Kiptoo cho biết mảnh đất anh mới mua nằm ở ngoại ô thành phố Eldoret.

Kiptoo vô địch VnExpress Marathon Da Nang Midnight 2024. Ảnh: VM

Kiptoo bắt đầu đến Việt Nam vào tháng 12/2023, tham dự một giải marathon ở TP HCM. Khi đó, anh chỉ mang theo một ít tiền, không đủ thuê phòng nghỉ. Sau khi được một người bạn Việt Nam mới quen giúp đỡ, anh vô địch với thành tích 2 tiếng 27 phút. Đó là khoản tiền thưởng đầu tiên runner Kenya kiếm được Việt Nam.

Kiptoo từng làm giáo viên ở Kenya nhưng không kiếm đủ tiền để nuôi gia đình. Từ năm 2019, anh chọn săn giải thưởng chạy bộ làm kế sinh nhai. Kiptoo ở cùng một nhóm các VĐV Kenya ở Malaysia. Từ đó, họ đăng ký các giải, chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á, để săn tiền thưởng. Năm 2024, Việt Nam trở thành điểm đến yêu thích của runner 38 tuổi.

Chỉ trong hai tháng, Kiptoo tham gia một loạt cuộc đua tại Đà Nẵng, Hà Nội, VnExpress Marathon Huế, Quy Nhơn... và gần như không có đối thủ. Anh cho biết có thời điểm kiếm được khoảng 3.000 USD trong ba tuần săn giải ở các nước Đông Nam Á. Đây là khoản tiền lớn so với thu nhập bình quân của người dân Kenya. Bên cạnh những khoản tiền từ giải thưởng, Kiptoo còn được một số nhãn hàng trong khu vực mời hợp tác, làm gương mặt đại diện.

Đổi đời nhờ chạy bộ ở Việt Nam, cuộc sống của Kiptoo thay đổi tích cực. Nhờ thu nhập ổn định hơn, anh hỗ trợ vợ mở rộng hoạt động kinh doanh quần áo. Con gái có điều kiện học tập tốt hơn trước. "Cuộc sống dư dả đôi chút, gia đình tôi có nhiều thời gian bên nhau hơn, không phải cực khổ làm việc, mưu sinh như trước đây nữa", anh chia sẻ.

Nổi tiếng ở Việt Nam, nhưng Kiptoo cho biết anh gần như chẳng được biết tới ở Kenya. "Ở Kenya ai cũng chạy. Việc thắng vài giải đấu nước ngoài là điều bình thường. Mọi người còn thi đấu những giải lớn ở châu Âu - nơi mà mức độ cạnh tranh gay gắt hơn và thông số như tôi ai cũng có thể đạt được", anh nói.

Kenya được biết đến là "lò đào tạo marathon" nổi tiếng thế giới. Những bộ lạc ở Iten hay Eldoret từng sản sinh ra những VĐV chạy đường dài hàng đầu thế giới. Địa hình cao 2.400 mét so với mực nước biển, không khí trong lành và những yếu tố liên quan đến văn hóa, di truyền giúp người Kenya như được "sinh ra để chạy".

Kiptoo so kè Nguyễn Văn Lai những mét cuối đường đua VM Huế 2024. Ảnh: VM

"Ở Kenya, chạy giống như một phần của cuộc sống hàng ngày. Mỗi người đều có thể trở thành VĐV marathon nếu có đam mê và kiên trì. Vì thế, mỗi lần trở về Kenya, tôi luôn cảm nhận được sức ép phải duy trì phong độ và không ngừng cải thiện", Kiptoo nói.

Kiptoo sẽ tham dự VnExpress Marathon Volvo All-Star - giải đấu có mức thưởng vô địch cao nhất Việt Nam hiện tại, lên tới hơn 105 triệu - vào ngày 20/4 tới. Đây là giải đấu quy tụ những ngôi sao hàng đầu, đủ sức thách thức vị thế "độc cô cầu bại" của chân chạy Kenya.

Tháng 11 năm ngoái, Kiptoo từng bị "lão tướng" Nguyễn Văn Lai đánh bại ở VnExpress Marathon Hà Nội, nên anh không chủ quan mà sẽ lựa chọn chiến thuật hợp lý cho cuộc đua cuối tuần này.

"Tôi hạnh phúc khi trở lại Việt Nam. Giải All-Star là cơ hội lớn, không chỉ vì phần thưởng mà còn vì uy tín của giải. Tôi sẽ giữ chân, tập trung vào việc chuẩn bị thể lực để có thể thi đấu tốt nhất", Kiptoo chia sẻ.

VnExpress Marathon Volvo All-Star là giải marathon đầu tiên tại Việt Nam áp chuẩn đầu vào với VĐV. VĐV tham dự phải đạt thành tích sub4 (42km) và sub2 (21km) cho nam, sub5 (42km) và sub2:30 (21km) cho nữ. Ban tổ chức kỳ vọng tạo ra sân chơi khác biệt, giúp nâng tầm phong trào chạy bộ Việt Nam.

Sự kiện tổ chức bởi Báo điện tử VnExpress, Công ty Cổ phần dịch vụ trực tuyến FPT, với sự đồng hành của Đối tác chính thức Volvo Car Vietnam.

Lan Anh

Ông Đoàn Ngọc Hải: 'Huế đủ sức tổ chức giải marathon 30.000 người'

Vừa chạy marathon vừa thổi sáo

7 dấu hiệu không nên bỏ qua sau cuộc đua marathon

Quán 'cà phê marathon' giữa lòng cố đô Huế

Từ đam mê F1 đến quyết tâm chinh phục 'ngôi đền tốc độ' Volvo All-Star

Những 'đặc sản' khiến VM Huế ghi dấu với runner quốc tế