Samobor, thị trấn gần thủ đô Zagreb, là nơi đầu tiên ở Croatia vận hành "Dịch vụ ông bà trông trẻ", trả lương 360 euro một tháng cho mỗi trẻ được ông bà chăm sóc. Chương trình giúp các ông bà tăng thu nhập khi về hưu, đồng thời thúc đẩy tình cảm trong gia đình và giải quyết tình trạng cha mẹ già sống tách biệt với con cái.

"Chương trình đem lại nhiều lợi ích", Thị trưởng Sambobor Petra Skrobot cho hay. "Tiền lương hưu thì thấp, còn các bậc cha mẹ khó tìm dịch vụ chăm sóc trẻ phù hợp. Chúng tôi muốn các phụ huynh có thể lựa chọn loại hình chăm sóc trẻ cho con cái".

Thị trưởng Sambobor Petra Skrobot trả lời phỏng vấn trong văn phòng ngày 15/4. Ảnh: AFP

Tại Croatia, đa số phụ nữ sử dụng hết 12 tháng nghỉ thai sản, dù dịch vụ chăm trẻ do nhà nước tài trợ nhận trẻ từ 6 tháng tuổi cho tới 6 tuổi, thời điểm trẻ lên tiểu học. Tuy nhiên, mỗi năm có hàng nghìn trẻ không được hưởng dịch vụ này vì nhiều nhà trẻ công lập không đủ chỗ.

Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng ở những thành phố lớn, đặc biệt ở Zagreb, nơi nhiều bậc cha mẹ phải chi tiền cho con đi học tư thục, thuê bảo mẫu hay nhờ ông bà chăm cháu.

Dịch vụ ông bà chăm cháu dựa theo mô hình tương tự ở Thụy Điển, đang áp dụng cho trẻ từ 4 tuổi trở xuống tại Samobor. Chương trình đưa ra vào cuối tháng 3 và đã có 28 người nộp đơn xin nhận lương chăm cháu.

Dubravka Koletic, 60 tuổi, là một trong số này. Bà khen ngợi chương trình "mang ý nghĩa tích cực cho cả ông bà và cháu". "Chúng tôi có thêm chút tiền bù đắp cho khoản lương hưu thấp, đồng thời có nhiều thời gian chơi với cháu", bà nói khi đang trông cháu trai 18 tháng tuổi Viktor trong công viên. Lương hưu trung bình ở Croatia là 550 euro (614 USD) một tháng.

Danijela Koletic (trái) bế con trai Viktor, bên cạnh là mẹ, bà Dubravka Koletic, trong công viên ở Samobor ngày 15/4. Ảnh: AFP

Con gái bà, Danijela Koletic, rất vui vì có mẹ trông cháu dù Viktor không được nhận vào nhà trẻ công lập. "Chương trình rất tuyệt vời. Chúng tôi yên tâm hơn khi giao con nhỏ cho người đáng tin trông nom, còn Viktor và bà ngoại cũng thân thiết với nhau hơn", nhà kinh tế học 41 tuổi có ba con, nói.

Samobor, thị trấn có 37.000 dân, có hai trường mẫu giáo, đủ cơ sở vật chất để chăm sóc hơn 1.300 trẻ. Năm ngoái có hơn 100 bé không được vào trường công lập, đặc biệt là trẻ từ 18 tháng trở xuống.

Josipa Milakovic, hiệu trưởng nhà trẻ Grigor Vitez, cho rằng sáng kiến này "giúp đỡ các bậc cha mẹ, giúp họ chăm sóc trẻ nhỏ trong môi trường gia đình".

Trẻ em vui chơi trong nhà trẻ Grigor Vitez ở Samobor ngày 15/4. Ảnh: AFP

Thị trưởng Skrobot cho biết nhiều đồng nghiệp khắp Croatia đã liên hệ với bà để tham khảo chương trình. Croatia, thành viên Liên minh châu Âu, quốc gia có dân số 3,8 triệu người, đang đối mặt cuộc khủng hoảng nhân khẩu học với tỷ lệ sinh thấp, dân số già hóa và làn sóng di cư khỏi đất nước. Theo dự báo của Liên Hợp Quốc, đến cuối thế kỷ 21, dân số Croatia còn 2,5 triệu người.

Tuy nhiên, Samobor đang đi ngược lại xu hướng này và dân số đang tăng lên, đặc biệt với các hộ gia đình trẻ đang tìm kiếm môi trường sống gần Zagreb. Số lượng trẻ nhập học tiểu học ở Samobor năm ngoái đạt chỉ tiêu, trong khi suy giảm ở những địa phương khác.

Hồng Hạnh (Theo AFP)