Ukraine ngày 1/6 gây chấn động khi tiến hành chiến dịch Mạng nhện, tấn công loạt căn cứ không quân chiến lược nằm sâu trong lãnh thổ Nga bằng UAV. 41 máy bay chiến lược của Nga bị phá hủy hoặc hư hại, trong đó có cả oanh tạc cơ Tu-22M3 và Tu-95MS.

Giới chuyên gia đánh giá đây là đòn giáng mạnh mẽ của Ukraine vào Nga trong cuộc xung đột đã kéo dài hơn ba năm. Chiến dịch đã nhắm vào các loại máy bay chiến lược mà Nga sử dụng để oanh tạc các thành phố Ukraine. Thiệt hại gây ra có thể cản trở Moskva thực hiện các cuộc oanh tạc quy mô lớn trong tương lai.

Tại Ukraine, chiến dịch được so sánh với một số chiến tích của lực lượng nước này kể từ năm 2022, gồm vụ đánh chìm soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen, cuộc tấn công cầu ở bán đảo Crimea hay cuộc tấn công bất ngờ vào tỉnh biên giới Kursk của Nga.

"Tôi đã bị sốc về chiến dịch và không thể tin nó có thể được thực hiện. Đây là một chiến dịch tuyệt vời. Bất kỳ hành động nào như vậy cũng đưa chúng ta đến gần hơn với chiến thắng", Volodymyr, cư dân Kiev, nói.

Người phụ nữ lớn tuổi đứng trước ngôi nhà bị hư hại nghiêm trọng vì giao tranh ở Sloviansk, tỉnh Donetsk ngày 31/5. Ảnh: AFP

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cho biết kế hoạch tấn công được chuẩn bị trong 18 tháng, gồm việc đưa máy bay không người lái tới Nga và sau đó triển khai chúng từ container gần các sân bay, khiến lực lượng Nga không kịp trở tay. Hai trong số các vị trí tập kích nằm cách xa biên giới Ukraine hàng nghìn km.

Thành công của chiến dịch không chỉ phơi bày lỗ hổng an ninh của Nga mà còn cho thấy Ukraine có khả năng thực hiện các cuộc tấn công hiệu quả trong lãnh thổ Nga mà không cần triển khai lực lượng bộ binh.

"Nó cho thấy sức mạnh của máy bay không người lái hiện đại", Ivan Boichenko, thanh niên sắp vào đại học tại Kiev, nói. "Tôi thực sự ấn tượng và có thể nói cảm thấy được khích lệ".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết 117 UAV được sử dụng trong chiến dịch Mạng nhện. SBU ước tính chiến dịch đã làm tê liệt 34% máy bay mang tên lửa hành trình của Nga, gây thiệt hại khoảng 7 tỷ USD.

Cuộc tấn công diễn ra vào thời điểm Ukraine đang ở thế yếu trên chiến trường. Chiến dịch Mạng nhện được kỳ vọng gửi thông điệp đến Nga và các đồng minh của Ukraine rằng họ vẫn duy trì sức mạnh, giúp nâng vị thế của Ukraine trên bàn đàm phán.

"Chúng tôi thực sự hy vọng cuộc chiến kết thúc để quay trở lại cuộc sống yên bình như trước. Chúng tôi rất nhớ khoảng thời gian đó", Alina, dược sĩ tại thành phố Kryvyi Rih thuộc tỉnh Dnipropetrovsk, nói.

Khi được hỏi liệu có lo ngại về cuộc trả đũa của Nga, cô nói thành phố Kryvyi Rih đã quen với việc thường xuyên là mục tiêu của các cuộc tập kích.

Halyna, nhân viên y tế tại Kiev, cũng có quan điểm tương tự về nguy cơ Nga đáp trả chiến dịch. "Không có ngày nào, phút nào, cả ban đêm lẫn ban ngày mà không có tiếng bom đạn. Trẻ em ở dưới hầm, chúng tôi trú ẩn ở hành lang", cô nói.

Nga gần đây tăng cường tập kích các thành phố ở Ukraine. Giới chức Ukraine cho hay chỉ riêng trong ngày 2/6, các cuộc tấn công của Nga trên khắp đất nước đã khiến ít nhất 9 người thiệt mạng và 49 người bị thương.

Volodymyr, cư dân Kiev, cùng nhiều người đã phải trải qua một đêm trong hầm trú ẩn. "Khi tiếng còi báo động không kích vang lên, tôi và gia đình đã chạy tới hầm trú ẩn vì lo lắng sẽ có hoạt động đáp trả sau các chiến dịch như vậy", anh nói.

Nhiều người Ukraine tự hào về cách thực hiện chiến dịch của SBU. "Những khoảnh khắc này nên đi vào lịch sử. Nên có sách hay công trình nghiên cứu khoa học về nó để cả thế giới biết đến", Halyna nói. "Chúng tôi đã đáp trả và đã làm điều đúng đắn".

Boichenko nhấn mạnh những chiến dịch như vậy chứng minh người Ukraine sẽ không lùi bước. "Tốt hơn là nên đáp trả thay vì chỉ ngồi chịu trận", Boichenko nói.

Trong khi đó, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev ngày 3/6 cảnh báo Nga sẽ đáp trả mạnh mẽ cuộc tấn công của Ukraine. "Đòn trả đũa là không thể tránh khỏi", ông nói. "Quân đội của chúng ta đang tiến về phía trước và sẽ tiếp tục tiến lên. Mọi thứ cần phải phá hủy sẽ bị phá hủy".

Thùy Lâm (Theo Kyiv Independent, Reuters)