Nghĩa trang, lò hỏa táng Myanmar quá tải sau động đất

Nghĩa trang ở Sagaing, tâm chấn của trận động đất 7,7 độ, tiếp nhận nhiều thi thể đến mức người dân phải an táng tập thể.

"Các thi thể bốc mùi từ hôm qua. Hôm nay, mùi tử khí không thể tả nổi", Aye Moe, 20 tuổi, cư dân Sagaing, thành phố miền trung Myanmar, cho biết ngày 1/4.

Lãnh đạo Myanmar thông báo số người chết do trận động đất hôm 28/3 là hơn 2.700 và có thể tăng lên 3.000, khi lực lượng tìm kiếm cứu nạn tiếp cận những thị trấn, làng mạc bị chia cắt do thảm họa.

"Họ phải chôn 10 thi thể trong một ngôi mộ", Aye Moe nói. "Khi không có đủ chỗ, họ phải đưa thi thể đến thành phố Mandalay lân cận để hỏa táng, nhưng ở đó cũng không có đủ lò".

Người dân đứng cạnh một trạm cứu hỏa bị sập sau động đất ở Sagaing, Myanmar. Ảnh: Reuters

Aye Moe nói rằng các đội cứu nạn vẫn chưa tới Sagaing. "Dân địa phương đang tự lực xử lý mọi thứ. Chúng tôi vẫn chưa biết chính xác số lượng thi thể", anh nói. "Tại bệnh viện chính có cả bệnh nhân và thi thể, tình hình đang trở nên không thể quản lý được. Không có nhân lực và hầu như không có người trẻ nào, một số đã trốn vào rừng, những người khác đã rời khỏi đất nước".

Aung Gyi, 25 tuổi, cư dân khác ở Sagaing, mô tả người dân thiếu thốn nhu yếu phẩm như thực phẩm, nước và nhang muỗi. "Vấn đề chính là các tòa nhà hai và ba tầng đã sụp đổ, không thể giải cứu người bị mắc kẹt bên dưới", Gyi nói và cho biết một cây cầu chính của Sagaing đã bị hư hại, khiến các phương tiện hạng nặng cần thiết cho hoạt động cứu nạn không thể đi qua.

Tại ngoại ô Mandalay, phóng viên AFP hôm 31/3 chứng kiến người dân đưa thi thể một em bé sơ sinh đi hỏa táng. Con gái của bà Khin Myo Swe đang làm việc trên đồng ngày 28/3 thì động đất xảy ra, cô ngã xuống ruộng và hôm sau sinh non. Đứa trẻ được đưa tới bệnh viện ở Mandalay nằm lồng ấp nhưng qua đời ngày 31/3.

"Mọi người ai cũng đang khó khăn", bà Khin vừa khóc vừa nói khi một nhân viên xe cứu thương bế thi thể nhỏ bé làm lễ trước tượng Phật, sau đó đưa đi hỏa táng.

Nhân viên lò hỏa táng Aye Yate Nyein, ngoại ô Mandalay, đưa thi thể vào hỏa táng hôm 31/3. Ảnh: AFP

Xe cứu thương liên tục chở thi thể tới lò hỏa táng ở khu dân cư Kyar Ni Kan. Khoảng 300 thi thể đã được chở tới đây, riêng 30/3 có tới 100 người, khiến lò hỏa táng phải mở cửa thêm 6 tiếng so với giờ đóng cửa bình thường.

Khi một nhóm người đưa thi thể thiếu nữ 16 tuổi đến cơ sở, một nhân viên nôn khan trước khi quay lại xe cứu thương. Họ không nói lời nào lúc rời đi, vội vàng chuyển quần áo của thiếu nữ về nhà để hồn vía quay về với gia đình, theo quan niệm của người Myanmar.

Nay Htet Lin, trưởng nhóm 4 người đã đưa khoảng 80 thi thể vào lò hỏa táng từ khi động đất tới nay, cho hay "ngày đầu tiên, chúng tôi đưa người bị thương vào viện. Nhưng từ ngày thứ hai, chúng tôi chỉ đưa nạn nhân đi hỏa táng".

Cánh cổng kim loại dẫn vào khu hỏa thiêu của lò hỏa táng Aye Yate Nyein. Ảnh: AFP

Theo quan niệm Phật giáo, hỏa táng sẽ siêu thoát linh hồn khỏi thân xác, giúp linh hồn đầu thai. Trong một số nền văn hóa ở châu Á, những người tiếp xúc với người chết bị coi là ở ngoài rìa xã hội.

Nhưng Nay Htet Lin cho rằng công việc này "vô cùng cao quý". "Chúng tôi đang làm những việc mà người khác không làm được", ông nói. "Kiếp sau chúng tôi sẽ có cuộc sống tốt đẹp".

Một người có 15 năm làm nghề hỏa táng cho biết ông không hối hận về lựa chọn công việc, dù chứng kiến nhiều sinh ly tử biệt. "Ai tới đây cũng buồn bã, đau khổ", người đàn ông 43 tuổi cho hay. "Khi họ tới đây, tôi cũng làm việc vì họ".

Phần lớn các đội cứu hộ tập trung ở vùng đô thị Mandalay, nơi nhiều khu chung cư bị san phẳng, một quần thể chùa chiền và tu viện bị phá hủy, khách sạn đổ sập biến thành đống gạch đá. Mùi tử khí bốc lên nồng nặc quanh những khu vực này.

Cháu của bà Khin là thi thể thứ 39 được đưa tới lò hỏa táng hôm 31/3. Bà cho hay mẹ đứa trẻ vẫn chưa biết tin con đã qua đời. Chi phí hỏa táng người lớn trong lò chạy bằng dầu diesel là gần 3 USD, trẻ em là khoảng 1,5 USD.

"Tôi phải nói dối con gái rằng đứa bé đang nằm viện", bà Khin, 49 tuổi, nói. "Nếu tôi nói sự thật bây giờ, e là con bé cũng chết theo. Tôi sẽ dâng đồ cúng tới tu viện để họ cầu siêu cho cháu".