Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 28/5 tuyên bố đã hơn 40 lần đánh chặn máy bay không người lái bằng vũ khí laser kể từ khi xung đột ở Dải Gaza bùng phát vào tháng 10/2023. Đây là lần đầu tiên Tel Aviv xác nhận sử dụng vũ khí laser trong thực chiến.

Daniel Gold, lãnh đạo Cục nghiên cứu và phát triển quốc phòng của IDF, cho biết phần lớn phi cơ được triển khai bởi nhóm vũ trang Hezbollah tại Lebanon. Video được IDF đăng cho thấy hệ thống laser liên tục nhắm vào cánh UAV, khiến phần cánh bị hỏng và làm phi cơ mất kiểm soát, lao xuống đất.

Giới chức Israel cho biết có kế hoạch tích hợp các tổ hợp này vào lưới phòng không trực chiến trong tương lai gần.

Hệ thống laser được công bố có kích thước nhỏ và sức sát thương thấp hơn so với lá chắn Iron Beam (Tia Sắt), song vượt trội ở tính cơ động. Tất cả đều là sản phẩm của tập đoàn quốc phòng Rafael, một trong các hãng chế tạo vũ khí lớn nhất Israel.

Vũ khí laser sử dụng chùm tia laser công suất cao để đốt cháy, vô hiệu hóa hoặc phá hủy mục tiêu. Đây được cho là giải pháp hiệu quả và có chi phí thấp để đối phó phương tiện bay không người lái (drone), loại khí tài đang ngày càng phổ biến trong các xung đột.

Hệ thống phòng không tầm ngắn Vòm Sắt thường tốn 100.000-150.000 USD cho mỗi lần phóng tên lửa để chặn mục tiêu, trong khi vũ khí laser chỉ mất khoảng vài USD cho một phát bắn.

Dù vậy, vũ khí laser cũng có nhiều nhược điểm, như không thể đối phó hiệu quả rocket hoặc tên lửa có tốc độ nhanh hơn drone, dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết và chỉ có thể đối phó một mục tiêu vào một thời điểm.

"Tôi không tin tưởng phương pháp này. Nó có thể mang đến hiệu quả nhất định, song sẽ không thay thế được hệ thống phòng không sử dụng tên lửa đánh chặn", Uzi Rubin, cựu chỉ huy một đơn vị tên lửa Israel, cho hay.

Vũ khí laser của Israel trong bức ảnh đăng ngày 28/5. Ảnh: IDF

Ngoài Israel, một số quốc gia khác cũng đang đầu tư phát triển vũ khí laser.

Mỹ năm ngoái tuyên bố đã sử dụng loại khí tài này để bắn hạ UAV ở Trung Đông, song không nêu chi tiết cũng như cung cấp bằng chứng. Nga cũng có kế hoạch lắp pháo laser lên tổ hợp pháo - tên lửa phòng không tầm ngắn Pantsir để tăng khả năng đối phó drone.

Ukraine hồi tháng 4 lần đầu công bố video thử nghiệm pháo laser nội địa Tryzub, được cho là sở hữu khả năng bắn hạ mục tiêu từ khoảng cách vài km.

Phạm Giang (Theo WSJ)