"Chính phủ Lebanon đã phạm trọng tội khi quyết định tước đi vũ khí của chính Lebanon, vốn được sử dụng để chống lại kẻ thù Israel", Hezbollah ngày 6/8 cho hay.

Theo Hezbollah, quyết định này "hủy hoại chủ quyền của Lebanon và trao cho Israel toàn quyền can thiệp vào an ninh, địa lý, chính trị và sự tồn tại trong tương lai của Lebanon". "Do đó, chúng tôi sẽ coi quyết định này như thể nó không tồn tại", nhóm nhấn mạnh.

Sau cuộc họp nội các hôm 5/8, Thủ tướng Lebanon Nawaf Salam cho biết chính phủ đã giao quân đội lập kế hoạch "giới hạn toàn bộ vũ khí trong tay quân đội và lực lượng an ninh nhà nước, hoàn thành trước cuối năm nay". Quân đội Lebanon dự kiến trình kế hoạch triển khai vào cuối tháng 8 để thảo luận và phê duyệt.

Bước đi nhằm thực thi thỏa thuận ngừng bắn với Israel hồi tháng 11/2024, giữa lúc Mỹ đang gia tăng sức ép với chính phủ Lebanon. Đặc phái viên Mỹ Tom Barrack tuần qua kêu gọi chính phủ Lebanon "lập tức hành động", chỉ cho phép các lực lượng nhà nước sở hữu và sử dụng vũ khí trên lãnh thổ Lebanon.

Bộ trưởng Y tế Rakan Nassereldine, thành viên Hezbollah, và Bộ trưởng Môi trường Tamara Elzein, thuộc phong trào Amal đồng minh của Hezbollah, đều bỏ họp nội các để phản đối kế hoạch giải giáp.

Hezbollah cho biết họ coi động thái của chính phủ là "kết quả những chỉ thị từ đặc phái viên" Barrack. "Quyết định này hoàn toàn phục vụ lợi ích của Israel và đẩy Lebanon vào tình thế phải đối đầu với kẻ thù Israel mà không có bất kỳ biện pháp kháng cự nào", nhóm cho hay.

Phong trào Amal, do Chủ tịch Quốc hội Nabih Berri đứng đầu, cáo buộc chính phủ "vội vàng đưa ra những nhượng bộ vô lý" cho Israel, trong khi lẽ ra họ phải tìm cách chấm dứt các cuộc tấn công đang diễn ra.

Thành viên Hezbollah tại làng Majadel, miền nam Lebanon tháng 10/2023. Ảnh: AP

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi hôm 6/8 nói rằng bất kỳ quyết định nào về giải trừ vũ khí "sẽ phải do chính Hezbollah đưa ra". "Chúng tôi ủng hộ Hezbollah từ xa, nhưng không can thiệp vào các quyết định của họ", ông nói, thêm rằng nhóm này đã "tự xây dựng lại" sau những tổn thất trong cuộc chiến với Israel.

Hezbollah được thành lập đầu thập niên 1980 với sự hậu thuẫn của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, nhằm chiến đấu với Israel. Không chỉ là tổ chức dân quân, nhóm còn có ảnh hưởng lớn về xã hội, tôn giáo và chính trị trong cộng đồng Hồi giáo Shiite ở Lebanon. Cánh chính trị của nhóm cùng các đồng minh kiểm soát gần một nửa ghế trong quốc hội Lebanon và một số vị trí nội các.

Hezbollah từng được xem là phe phái có ảnh hưởng nhất tại Lebanon, nhiều lần bị chỉ trích tận dụng sức mạnh vũ trang để chi phối quyết sách trong nước. Tuy nhiên, nhóm đã bị suy yếu nghiêm trọng trong cuộc đối đầu gần nhất với Israel, khi hầu hết thủ lĩnh cấp cao thiệt mạng và phần lớn vũ khí bị phá hủy.

Israel những tháng qua vẫn tổ chức một số đợt không kích vào lãnh thổ Lebanon dù đã có thỏa thuận ngừng bắn, cảnh báo sẽ tiếp tục cho đến khi Hezbollah bị giải giáp.

Cộng đồng quốc tế gắn vấn đề viện trợ cho Lebanon với tiến trình giải giáp Hezbollah. Mỹ đến nay cũng chưa đưa ra bảo đảm ngăn Israel tiếp tục tấn công Lebanon. Một quan chức Lebanon tiết lộ rằng Hezbollah sẽ không từ bỏ vũ khí "nếu không nhận được nhượng bộ tương xứng và Mỹ hiểu rõ điều đó".

Huyền Lê (Theo AFP)