"Vụ kiện liên quan đến việc chính quyền dùng nguồn tài trợ liên bang làm đòn bẩy để kiểm soát các quyết định học thuật tại Harvard", Đại học Harvard cho biết trong đơn kiện 51 trang gửi tòa án liên bang ở thành phố Boston, bang Massachusetts, ngày 21/4.
Động thái diễn ra sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump gần đây gây sức ép nhằm buộc Đại học Harvard phải cải tổ học thuật và quản lý "nhằm giải quyết làn sóng bài xích Do Thái", sau các cuộc biểu tình phản đối chiến sự Gaza và ủng hộ Palestine do sinh viên và nhân viên trường tổ chức hồi năm ngoái. Harvard phản đối nỗ lực và bị chính quyền ông Trump đóng băng hàng tỷ USD tài trợ liên bang.
Trong đơn kiện, Đại học Harvard cáo buộc chính quyền ông Trump "không chỉ coi thường Tu chính án Thứ nhất, mà còn vi phạm các luật và quy định liên bang", mô tả hành động của ông Trump là "tùy tiện và thất thường".
Harvard kêu gọi tòa án liên bang chặn nỗ lực đóng băng tài trợ, tuyên bố hành động đóng băng và những yêu cầu từ chính quyền ông Trump với các đại học, cao đẳng là trái pháp luật. Đơn còn liệt kê một số quan chức như Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr., Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon, quyền lãnh đạo Cơ quan Dịch vụ Tổng hợp Stephen Ehikian, Bộ trưởng Tư pháp Pamela Bondi.
Chủ tịch Đại học Harvard Alan Garber cho biết trường sẽ tiếp tục cuộc chiến chống sự thù hận và tuân thủ luật chống phân biệt chủng tộc.
Nhà Trắng chưa bình luận về diễn biến.
 |
Biểu tượng Đại học Harvard tại trường ở Cambridge, bang Massachusetts ngày 15/4. Ảnh: AP |
Căng thẳng giữa Đại học Harvard và chính quyền Trump leo thang từ cuối tháng 3, khi Bộ Giáo dục cảnh báo sẽ đánh giá lại khoản tài trợ 8,7 tỷ USD cho trường. Nhóm liên ngành Chống tư tưởng bài xích Do Thái (JTFCAS) thuộc Bộ Giáo dục Mỹ ngày 15/4 ra loạt yêu cầu với Đại học Harvard, trong đó thay đổi chương trình giảng dạy và cách thức tuyển sinh, nhằm "loại bỏ tư tưởng bài Do Thái".
Đại học Harvard thông báo sẵn sàng hợp tác với chính quyền, nhưng cho rằng các yêu cầu như vậy là can thiệp quá mức, cho phép chính quyền liên bang "kiểm soát cộng đồng Harvard" và đe dọa "các giá trị của trường trong vai trò tổ chức tư nhân chỉ tập trung mục tiêu theo đuổi, sáng tạo và phổ cập kiến thức".
Chính quyền Trump sau đó đóng băng 2,3 tỷ USD tài trợ liên bang cho Harvard, dọa tước quyền miễn thuế của cơ sở và ngăn trường tiếp nhận du học sinh. Truyền thông Mỹ đưa tin Nhà Trắng có thể đang chuẩn bị cắt thêm 1 tỷ USD tài trợ cho Harvard sau khi đại học này công bố thư yêu cầu cải cách từ chính quyền Trump.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ cũng đã hủy một gói tài trợ 2,7 triệu USD cho Đại học Harvard.
Như Tâm (Theo Reuters, AFP)
