Ngồi trên chiếc ghế cắm trại, đeo kính râm, cầm lon nước ngọt, Yevgen Grinshenko cùng bạn bè đang tắm nắng ở thị trấn Mezhova, tỉnh Dnipropetrovsk, cách điểm nóng giao tranh Donetsk chỉ khoảng 13 km.

Ngày 8/6, quân đội Nga tuyên bố bắt đầu tấn công tỉnh Dnipropetrovsk, miền trung Ukraine. Đây là lần đầu tiên Nga nhằm vào tỉnh này kể từ khi xung đột bùng phát.

Yevgen, 26 tuổi, đã cùng bạn bè chạy khỏi thị trấn khai mỏ Pokrovsk ở Donetsk, nơi đã chứng kiến những cuộc giao tranh dữ dội, khiến mọi thứ gần như bị phá hủy. Rất ít người ở Mezhova hiện còn đủ đến gần Pokrovsk, nơi drone Nga sẵn sàng lao vào bất cứ phương tiện nào trên đường.

"Tôi không còn sợ bất cứ điều gì. Chúng tôi đã trải qua tất cả", Yevgen, tình nguyện viên cứu trợ, nói với các phóng viên, chỉ vào vết thương trên mặt do đạn pháo. "Nỗi sợ đã trở thành một phần của cuộc sống".

Nhưng sự yên ắng hiện tại của Mezhova chỉ là vẻ bề ngoài trước nguy cơ Nga mở chiến dịch nhằm vào thị trấn. Hầu hết cư dân gốc của Mezhova đã di tản, tất cả những người còn lại cũng phải sơ tán.

Vị trí tỉnh Dnipropetrovsk ở Ukraine. Đồ họa: RYV

Dnipropetrovsk là tỉnh then chốt nằm ở miền trung Ukraine, giáp với tỉnh Kharkov, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson. Đây cũng là trung tâm khai khoáng và công nghiệp quan trọng của Ukraine. Nằm gần ranh giới với Donetsk, thị trấn Mezhova từng là nơi trú ẩn của hàng nghìn người trốn chạy giao tranh ở miền đông.

Kể từ khi giới chức phát lệnh sơ tán trẻ em địa phương vào tháng trước, thị trấn "có chút hoảng loạn", một người lớn tuổi qua đường nói với các phóng viên.

Ngoài đường, phương tiện quân sự đã thế chỗ cho những chiếc xe dân sự. Binh lính tuần tra trên những con phố yên tĩnh đến kỳ lạ.

Quân đội Ukraine lo ngại lực lượng Nga có thể tiến quân tương đối nhanh ở Dnipropetrovsk, do khu vực này phần lớn có địa hình bằng phẳng, ít chướng ngại vật tự nhiên hay làng mạc để làm vị trí phòng thủ.

Cờ Ukraine ở thị trấn Mezhova, tỉnh Dnipropetrovsk. Ảnh: AFP

Olga Motuzenko, giáo viên 66 tuổi, đã chạy khỏi Pokrovsk để đến ẩn náu tại Mezhova. Khi mới chuyển đến, bà tin Mezhova sẽ an toàn, rằng lực lượng Ukraine có thể giữ vững mặt trận, để chồng bà có thể trị bệnh tại đây.

Song mọi chuyện "không diễn ra như vậy". Vài ngày qua, UAV Nga đã áp sát, vần vũ trên bầu trời. Một số phương tiện đã hứng đòn không kích, bà nói.

"Lực lượng Nga giờ đây có thể tiến vào thị trấn trong hai ngày tới", bà nói khi đang bán hành tây trồng ven đường. "Chúng tôi đang nghĩ đến chuyện chuyển đi tiếp". Hai vợ chồng nhất trí sẽ rời đi nếu bom bắt đầu rơi xuống thị trấn.

Quân đội Nga những tuần qua liên tục phóng tên lửa Iskander-M nhằm vào các trận địa phòng không Ukraine, trong đó có một đơn vị Patriot và IRIS-T, cùng hàng loạt thao trường tập trung đông binh sĩ ở tỉnh Dnipropetrovsk, dường như là nỗ lực làm mềm chiến trường nhằm chuẩn bị cho các đợt tiến công sâu hơn.

Tại một quán cà phê, trung tá Oleksander đang mừng sinh nhật 60 tuổi với đồng đội. Trước đây, ông hình dung bản thân sẽ kỷ niệm dấu mốc này với vợ và các cháu, chưa từng nghĩ sẽ đón sinh nhật 60 tuổi ở tiền tuyến.

Người dân trên đường phố thị trấn Mezhova, tỉnh Dnipropetrovsk, ngày 24/1. Ảnh: AFP

"Thật không may, giao tranh nổ ra", ông nói. "Người Nga đang tiến chậm, rất chậm, nhưng đã ở rất gần rồi".

Trong tiến trình hòa đàm bế tắc, Nga yêu cầu công nhận việc sáp nhập Crimea và 4 tỉnh miền đông như một điều kiện cho bất kỳ cuộc đàm phán nào.

Khi được hỏi về lo ngại Moskva kiểm soát thêm tỉnh miền trung Dnipropetrovsk làm vùng sáp nhập thứ 6, trung tá Oleksander đã gạt phăng ý tưởng này.

"Họ có thể tuyên bố toàn bộ Ukraine thuộc về Nga. Điều đó không quan trọng. Sự phản kháng của chúng tôi là không đổi", ông nói.

Nhân dịp sinh nhật lần thứ 60, ông ước chiến sự mau chóng kết thúc, khi đã quá mệt mỏi vì phải chứng kiến những người trẻ tuổi ra đi mỗi ngày. "Thật khó chấp nhận điều đó", trung tá già bày tỏ.

Đức Trung (Theo AFP, Independent)