Trả lời:

Ngủ ngáy là hiện tượng phát ra âm thanh khi ngủ do luồng không khí đi qua đường hô hấp trên bị cản trở, tạo ra tiếng ngáy. Cấu trúc đường thở của trẻ nhỏ và hẹp hơn người lớn. Khi nằm ngửa, các mô mềm vùng họng dễ xẹp xuống, khí lưu thông khó khăn, tạo ra tiếng ngáy.

Trẻ em ngủ ngáy thường do sinh lý. Một số trường hợp ngủ ngáy có thể là dấu hiệu bệnh như viêm mũi họng, cảm lạnh... Lúc này niêm mạc mũi sưng nề, nghẹt mũi kéo dài, tăng tiết dịch khiến trẻ phải thở bằng miệng khi ngủ, dẫn đến rung mô mềm vùng họng, tạo ra tiếng ngáy. Viêm mũi dị ứng kéo dài, nghẹt mũi thường xuyên khiến trẻ thở bằng miệng cũng có thể gây ngáy. Hiện tượng này xảy ra tạm thời, thường biến mất sau khi khỏi bệnh.

Viêm amidan quá phát, viêm VA khiến amidan và VA sưng to gây chèn ép đường thở, tắc nghẽn, không khí đi qua khó khăn cũng gây ngáy, thở khò khè. Trẻ có bất thường bẩm sinh ở mũi, vòm miệng hoặc hàm dưới như vòm khẩu cái hẹp, lưỡi lớn, hàm tụt sau... cũng dễ ngủ ngáy. Trẻ thừa cân, béo phì có lượng mỡ thừa tích tụ quanh cổ và họng lớn cũng có nguy cơ cao gặp tình trạng này.

Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn xảy ra khi đường hô hấp trên bị tắc nghẽn nhiều lần trong khi ngủ, làm giảm hoặc ngừng hoàn toàn luồng không khí. Trẻ mắc hội chứng này thường ngủ không sâu, tỉnh giấc giữa đêm, ngáy to. Triệu chứng kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, hành vi và học tập.

Điều trị ngủ ngáy tùy thuộc vào nguyên nhân. Nếu trẻ ngủ ngáy do viêm VA, amidan quá phát kèm hội chứng ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nạo VA và cắt amidan. Trẻ béo phì cần giảm cân theo hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng và vận động phù hợp.

Bác sĩ Hữu (phải) phẫu thuật cắt amidan cho một bệnh nhi. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Một số biện pháp hỗ trợ tại nhà góp phần giảm ngủ ngáy cho trẻ như sử dụng máy tạo ẩm để tránh khô mũi họng, nằm nghiêng thay vì nằm ngửa, tránh các tác nhân gây dị ứng, điều trị dứt điểm viêm mũi họng...

Nếu con bạn ngủ ngáy kéo dài nhiều tuần, ngáy to như người lớn kèm thở khò khè, há miệng khi ngủ, giật mình tỉnh giấc, thở hụt hơi, buồn ngủ ban ngày, kém tập trung ảnh hưởng học tập nên đến chuyên khoa Tai Mũi Họng khám. Bác sĩ sẽ kiểm tra, xác định nguyên nhân, có hướng điều trị phù hợp.

ThS.BS.CKI Hồ Văn Hữu

Trung tâm Tai Mũi Họng

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM