"Đây là lần đầu tiên Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM tiếp nhận một trường hợp gãy nát cả hai khớp vai chỉ sau chấn thương sinh hoạt nhẹ", TS.BS.CKII Lê Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, cho biết.
Kết quả chụp X-quang và dựng hình 3D CT ghi nhận người bệnh bị gãy phức tạp đầu trên xương cánh tay hai bên thành 4 phần, riêng vai trái còn trật chỏm xương cánh tay xuống dưới ổ chảo. Kết quả đo mật độ xương toàn thân còn cho thấy bà bị loãng xương nặng - nguyên nhân chính khiến xương dễ gãy nát dù tác động nhẹ.
![]() |
Ảnh CT cho thấy khớp vai phải (hàng trên) gãy thành nhiều mảnh, khớp vai trái gãy và trật. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh |
Thông thường khi gãy xương khớp vai, kết hợp xương là phương án được ưu tiên. Tuy nhiên, bà Xừ có kèm nhiều vấn đề như trật khớp vai, tổn thương chóp xoay, loãng xương nặng nên không xương đủ vững chắc để giữ các vít, kết hợp xương có nguy cơ tái gãy rất cao. Bác sĩ quyết định thay cả hai khớp vai cho bà Xừ trong một ca phẫu thuật, rút ngắn thời gian nằm viện, giảm nguy cơ xuất hiện các tác dụng phụ của thuốc gây mê.
Bác sĩ lựa chọn thay khớp vai nhân tạo đảo ngược cho bà Xừ vì mức độ an toàn và hiệu quả cao. ThS.BS.CKI Mai Hoàng Dương, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, cho hay đây là loại khớp vai nhân tạo có vị trí của ổ chảo và chỏm xương cánh tay được hoán đổi cho nhau. Khớp này giúp cải thiện chức năng dạng vai, tăng độ ổn định và biên độ vận động, giảm tối đa nguy cơ trật khớp, đặc biệt phù hợp cho người bệnh lớn tuổi, gãy phức tạp đầu trên xương cánh tay.
Bác sĩ tiếp cận khớp vai bằng đường mổ delta ngực nên không cần cắt cơ, giúp người bệnh ít đau, sớm tập phục hồi chức năng sau mổ. Người bệnh được đặt ở tư thế Beach Chair với phần thân trên được nâng lên tạo thành một góc khoảng 30-60 độ so với bề mặt giường mổ. Nhờ đó, bác sĩ quan sát rõ khớp vai và các cấu trúc xung quanh, thực hiện chính xác các thao tác phẫu thuật; giảm căng thẳng và nguy cơ tổn thương đám rối thần kinh cánh tay; giảm mất máu. Hệ thống chụp X-quang liên tục trong lúc mổ C-Arm được sử dụng để định vị chính xác các thành phần khớp, đảm bảo lắp khớp nhân tạo đúng vị trí. Ca mổ kết thúc sau hơn 3 giờ.
Hai ngày sau mổ, người bệnh tập phục hồi chức năng. Hai tuần sau, bà được cắt chỉ và bắt đầu liệu trình điều trị loãng xương. Tái khám theo lịch hẹn, bà Xừ có thể tự sinh hoạt cá nhân, cả hai khớp vai vận động tốt, xương lành tốt.
![]() |
Bác sĩ Dương kiểm tra tình trạng vận động khớp vai của bà Xừ trong lần tái khám. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh |
Bác sĩ Tuấn cho biết loãng xương là tình trạng phổ biến nhưng diễn tiến âm thầm. Bệnh gây đau nhức xương khớp và tăng nguy cơ gãy xương, lún xẹp đốt sống... dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Do đó, người cao tuổi, nhất là phụ nữ sau mãn kinh, nên tầm soát loãng xương định kỳ để có phương pháp kiểm soát bệnh tốt, nâng cao chất lượng cuộc sống. Gia đình có người cao tuổi nên đảm bảo sàn nhà thông thoáng, không có vật cản, không trơn trượt, sử dụng vật liệu chống trượt; lắp đặt thanh vịn tường, bật đèn sáng ở những khu vực thường xuyên qua lại, đặc biệt là cầu thang, hành lang... để chống ngã.
Phi Hồng