Thận lọc chất thải và chất lỏng dư thừa từ máu. Khi bị tổn thương, nó không thể thực hiện chức năng này hiệu quả. Theo thời gian, tổn thương thận cuối cùng có thể dẫn đến bệnh thận mạn tính và suy thận. Một số yếu tố có thể gây hại cho cơ quan này theo thời gian.
Bệnh lý
Nhiều bệnh lý không được kiểm soát có thể gây tổn hại cơ quan này.
Bệnh thận: Theo thời gian, các bệnh thận có thể gây tổn thương trực tiếp đến mô thận, dẫn đến suy giảm chức năng của cơ quan này. Một số loại bệnh phổ biến bao gồm nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), sỏi thận, bệnh thận đa nang. Các tình trạng ảnh hưởng đến các đơn vị lọc của thận như viêm cầu thận, bệnh thận do HIV, bệnh thận IgA, thận ứ nước, ung thư thận.
Bệnh tiểu đường: Cơ thể không thể sản xuất insulin hoặc không thể sử dụng insulin hiệu quả dẫn đến tăng lượng đường trong máu. Lượng đường trong máu cao theo thời gian làm tổn thương mạch máu cũng như khả năng lọc của thận. Nhiều người mắc bệnh tiểu đường cũng thường bị huyết áp cao - nguyên nhân khiến thận yếu dần.
Bệnh tim: Bệnh tim như động mạch vành, suy tim và loạn nhịp tim ảnh hưởng đến khả năng bơm máu hiệu quả của tim. Thận không nhận đủ máu giàu oxy dẫn đến các vấn đề bất thường. Ngược lại, bệnh thận cũng có thể gia tăng áp lực lên tim, tạo ra mối quan hệ phức tạp và thường liên quan đến nhau giữa hai cơ quan.
Tăng huyết áp: Tình trạng này xảy ra khi áp lực máu tác động lên thành động mạch quá cao, có thể gây hại thận, dẫn đến bệnh thận mạn tính, thậm chí suy thận. Tổn thương xảy ra do huyết áp cao ảnh hưởng đến các mạch máu trong thận, giảm khả năng lọc máu hiệu quả của cơ quan này.
Lupus ban đỏ: Đây là một bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các mô khỏe mạnh. Lupus ảnh hưởng đến thận dễ gây viêm thận lupus. Hệ thống miễn dịch tấn công thận có thể làm suy yếu chức năng và cuối cùng dẫn đến bệnh thận mạn tính.
Lạm dụng thuốc
Một số loại thuốc có thể hại cho thận. Các cơ chế mà thuốc tác động đến thận gồm tổn thương ống thận cùng cấu trúc loại bỏ chất thải ra khỏi máu. Một số còn đưa các chất cần thiết trở lại thận góp phần gây viêm quanh ống thận, làm giảm tốc độ lọc của nó. Một số loại thuốc điển hình bao gồm thuốc kháng viêm không steroid, thuốc ức chế bơm proton hay một số loại kháng sinh... Nếu lo ngại về tác dụng phụ của thuốc đối với thận, người bệnh hãy trao đổi với bác sĩ và đảm bảo luôn dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn.
Béo phì
Béo phì là tình trạng mạn tính, trong đó lượng mỡ thừa trong cơ thể vượt mức an toàn. Người béo phì thường mắc các bệnh lý đi kèm khác làm tăng nguy cơ hại thận như bệnh tim, huyết áp cao, tiểu đường.
Chấn thương vật lý
Chấn thương vật lý có thể tác động trực tiếp đến thận. Mất máu hoặc dịch tích tụ do chấn thương có thể làm giảm lưu lượng máu đến thận, dẫn đến tổn thương thận cấp tính. Những người này có nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính cao hơn.
Bảo Bảo (Theo Healthline)