Trả lời:

Khi ngủ, các cơ quanh họng, lưỡi, vòm miệng có vai trò giữ cho đường thở trên mở (gọi là trương lực cơ) bị yếu đi, có xu hướng giãn ra. Rượu bia ức chế hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương khiến các cơ vùng cổ họng giãn ra quá mức, lưỡi và họng sụp xuống nhiều làm hẹp đường thở phía sau họng, cản trở không khí vùng hầu họng lưu thông. Lúc này, không khí đi qua đường thở hẹp, mô mềm rung lên tạo thành tiếng ngáy to và kéo dài hơn. Bình thường tiếng ngáy thường khiến người bệnh tỉnh giấc vì thiếu oxy hoặc thay đổi tư thế giúp dễ thở. Tuy nhiên, rượu bia trì hoãn phản xạ này khiến tiếng ngáy kéo dài.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn còn khiến người bệnh ngừng thở tạm thở từ vài giây đến hơn một phút, lặp lại nhiều lần mỗi đêm hoặc nhiều hơn. Triệu chứng của hội chứng này thường ngủ ngáy to, thức giấc ban đêm, khó thở đột ngột, mệt mỏi và buồn ngủ vào ban ngày, nhức đầu, mất tập trung... Triệu chứng ngáy có xu hướng to và kéo dài hơn ở người bệnh mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngủ ngáy có thể là sinh lý và bệnh lý. Nếu chỉ ngủ ngáy sau khi uống rượu bia hoặc khi tư thế ngủ không đúng, không ngưng thở khi ngủ, hết ngáy nếu thay đổi các thói quen là ngủ ngáy sinh lý. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh không uống rượu bia, không uống thuốc an thần trước khi đi ngủ, ngủ đúng tư thế, giữ cân nặng ở mức hợp lý, thường xuyên tập luyện thể thao.

Nếu ngủ ngáy thường xuyên, kèm ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, mệt mỏi sau ngủ dậy, buồn ngủ ban ngày, tình trạng không cải thiện sau khi điều chỉnh cân nặng, tư thế ngủ là dấu hiệu của bệnh lý. Một số bệnh lý gây ngáy như viêm amidan quá phát, hẹp eo họng, lệch vách ngăn mũi, dài màn hầu, đáy lưỡi to, khối u vòm họng, cần điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.

Bác sĩ Tường (trái) phẫu thuật cắt amidan cho một người bệnh viêm amidan quá phát gây ngủ ngáy. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Nếu chồng bạn thường xuyên ngủ ngáy; giật mình tỉnh giấc kèm khó thở, hụt hơi; mệt mỏi, mất tập trung, buồn ngủ ban ngày, nên đến bác sĩ Tai Mũi Họng để được đánh giá, chẩn đoán, điều trị phù hợp (nếu có). Để chẩn đoán hội chứng ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định đo đa ký hô hấp hoặc đa ký giấc ngủ. Từ kết quả chỉ số ngưng thở, giảm thở khi ngủ trong vòng một giờ (AHI), bác sĩ đánh giá về mức độ ngưng thở khi ngủ và điều trị thích hợp.

Người bệnh ngủ ngáy có thể được điều trị bằng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP) hoặc phẫu thuật giảm thể tích vùng đáy lưỡi, cấy điện thần kinh kích hoạt cơ vùng họng hoạt động lúc ngủ, mở rộng eo họng để giảm ngáy, cải thiện chất lượng giấc ngủ.

ThS.BS.CKI Trương Trí Tường

Trung tâm Tai Mũi Họng

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM