Đau bụng kinh (thống kinh) là tình trạng xuất hiện những cơn đau co thắt, cơn đau quặn ở vùng bụng dưới xuất hiện trước và trong thời gian hành kinh. Nguyên nhân là do co bóp của tử cung để đẩy lớp niêm mạc tử cung đã bong ra ngoài, tạo thành hiện tượng chảy máu trong chu kỳ kinh nguyệt.

ThS.BS Trần Thị Thanh Thảo, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết hầu hết trường hợp đau bụng kinh thường ở mức độ nhẹ, tuy nhiên một số phụ nữ xuất hiện cơn đau nghiêm trọng gây khó khăn trong sinh hoạt, làm việc. Dưới đây là hai loại đau bụng kinh khác nhau.

Đau bụng kinh nguyên phát

Cơn đau có sự lặp lại mỗi chu kỳ kinh nguyệt, không do bệnh lý, thường bắt đầu khoảng 1-2 ngày trước kỳ kinh hoặc khi bắt đầu có kinh nguyệt. Cơn đau có xu hướng giảm đau dần, có thể kèm theo buồn nôn và nôn, mệt mỏi, tiêu chảy. Tình trạng này xảy ra khi nữ giới bắt đầu có kinh nguyệt, sau đó giảm dần khi già đi.

Đau bụng kinh thứ phát

Cơn đau liên quan đến bệnh lý rối loạn hoặc nhiễm trùng ở cơ quan sinh sản nữ như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, lạc tuyến tử cung... Cơn đau bụng kinh thứ phát thường bắt đầu sớm hơn trong chu kỳ kinh và kéo dài hơn so với thông thường.

Bác sĩ tư vấn phân biệt đau bụng kinh cho phụ nữ trẻ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Ảnh: Tuệ Diễm

Một số phụ nữ bị đau bụng kinh nghiêm trọng hơn sau khi đặt vòng tránh thai. Đây là dụng cụ được làm từ đồng và nhựa plastic được đặt vào tử cung để ngăn trứng và tinh trùng gặp nhau. Sau đặt vòng, phái đẹp có thể bị đau bụng, chỉ xuất hiện trong 3-4 tháng đầu tiên. Khi tử cung tiếp nhận và làm quen với vòng tránh thai cơn đau giảm dần.

Theo bác sĩ Thanh Thảo, đau bụng kinh là tình trạng thường gặp ít gây ảnh hưởng sức khỏe. Tuy nhiên, nếu hiện tượng bắt đầu sớm trước kỳ kinh và kéo dài hơn so với bình thường có thể là dấu hiệu cảnh báo mắc u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, dị dạng cơ quan sinh sản, viêm vòi trứng... Do đó, phụ nữ không nên chủ quan, nếu đau bụng kinh kéo dài, dữ dội cần đến ngay cơ sở y tế để khám. Bác sĩ kiểm tra, có thể phát hiện những bất thường ở cơ quan sinh sản hoặc bệnh lý phụ khoa.

Để giảm cơn đau, phái đẹp sử dụng túi chườm ấm, tập bài tập thư giãn, giải tỏa tâm lý như thiền, yoga... Uống rượu bia, hút thuốc lá hoặc sử dụng chất kích có thể làm tăng cơn đau. Phụ nữ nên nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, một số trường hợp có thể sử dụng thuốc giảm đau.

Diễm Thúy